-
Chương 581-585
Chương 581 Đạo làm quan
Lâm Bắc Phàm buông đũa xuống, đoạn nghiêm túc nói: “Đạo làm quan thứ nhất mà bản quan muốn dạy các học trò là đạo chỗ đứng! Đạo chỗ đứng chính là chỗ đứng khi chúng ta làm quan, chúng ta làm quan để làm gì! Bản quan nghĩ tới nghĩ lui và đã tổng kết thành bốn từ: Vì nước vì dân!”
Diêu Chính lập tức gật đầu: “Tế tửu đại nhân nói rất đúng!”
“Vì nước vì dân, lấy dân làm gốc, có dân mới có đất nước, thế nên trước hết bản quan phải xuất phát từ dân chúng! Chúng ta thường hay nói bách tính khổ cực, chúng ta cũng biết nỗi khổ của dân chúng, thế nhưng trên thực tế họ còn… khổ hơn so với tưởng tượng của chúng ta!”
Lâm Bắc Phàm uống một ngụm rượu, đoạn tiếp tục nói: “Thế nên bản quan đã cho bọn họ tiếp xúc với những người ở tầng lớp dưới để tìm hiểu về những nỗi khổ trong dân gian! Diêu đại nhân, ta hỏi ngươi, một ông già tuổi đã gần đất xa trời mà vẫn phải đi khiêng kiệu kiếm tiền, ngươi nói xem ông già đó có khổ không?”
Diêu Chính gật đầu: “Khổ!”
“Diêu đại nhân, ta hỏi ngươi, gia đình nghèo khó chỉ có thể bán con gái đi làm người ở để nuôi sống cả nhà từ già đến trẻ, ngươi nói xem có khổ không?”
Diêu Chính tiếp tục gật đầu: “Khổ!”
“Diêu đại nhân, ta lại hỏi ngươi, người trẻ tuổi khỏe mạnh, cuối cùng chỉ đành làm ăn mày lang thang đầu đường xó chợ, ngươi nói xem có khổ không?”
“Chuyện này…”
Diêu Chính liếc nhìn Lâm Bắc Phàm, đoạn nói: “Tế tửu đại nhân, hạ quan thấy hắn ta không khổ! Bản thân hắn ta có tay có chân, cơ thể khỏe mạnh, hoàn toàn có thể làm việc nuôi sống bản thân, ấy vậy mà hắn ta lại không muốn lao động khổ cực, đúng là đáng đời!”
Lâm Bắc Phàm mỉm cười, hắn lắc đầu: “Diêu đại nhân, ngươi chỉ nhìn được vẻ bề ngoài mà không thấy được nội tâm của hắn ta! Mặc dù hắn ta không khổ trong cuộc sống nhưng hắn ta lại khổ trong lòng! Bởi lẽ hắn ta không trông thấy một chút hi vọng nào cả, cũng không nhìn thấy cơ hội chuyển mình, người có rất nhiều hoài bão mà lại không thể thực hiện, thế nên hắn ta mới khiến chính bản thân mình trở nên mờ nhạt!”
Hắn liếc nhìn người bên cạnh mình, đoạn bảo: “Kiểu khổ này gọi là nỗi khổ có tài mà không gặp thời, nỗi khổ uất ức vì không thành công! Diêu đại nhân, chắc ngươi cũng đã từng được trải nghiệm!”
“Hóa ra là vậy!”
Diêu đại nhân uống một ngụm rượu, nhớ lại quá khứ, trông hắn ta lại khổ sở hơn: “Đúng là rất khó khăn!”
“Thế nên bản quan mới để bọn họ đi trải nghiệm dân tình! Chỉ cần sau này khi được lên làm quan bọn họ nhớ lại những khung cảnh ngày hôm nay thì trong lòng sẽ biết cảm thông, có thể bênh vực dân chúng, như vậy là bản quan đã hài lòng rồi!”
“Tế tửu đại nhân nói đúng lắm, hạ quan kính ngươi một ly!”
Hai người cụng ly và uống cạn.
Lâm Bắc Phàm tiếp tục nói: “Đạo làm quan thứ hai mà bản quan muốn dạy các học trò là đạo nghị luận! Đạo nghị luận tức là cách nhìn nhận một vấn đề nào đó, thấy được mặt tốt nhưng cũng phải thấy được mặt xấu! Thấy được hiện tượng nhưng cũng phải thấy được bản chất!”
“Lấy chuyện ông già khiêng kiệu cho người trẻ tuổi làm ví dụ!”
“Từng đọc sách của Khổng Tử, Mạnh Tử thì đều biết làm như vậy là không đúng, người già không thể khiêng kiệu cho người trẻ tuổi, người trẻ tuổi không thể ngồi kiệu cho người già khiêng, bằng không sẽ vi phạm đạo đức lẽ thường!”
“Thế nhưng chúng ta hãy nhìn nhận dưới một góc độ khác!”
“Người già có làm sai điều gì không? Hắn ta chẳng làm sai gì cả, hắn ta chỉ đành làm những việc nặng nhọc như vậy vì muốn được sống, muốn được miếng cơm ăn! Nếu hắn ta không làm thì chỉ còn nước chết đói!”
“Còn người trẻ tuổi có làm sai gì không? Hắn ta cũng chẳng làm sai gì cả, bởi lẽ hắn ta bỏ tiền ra, đã bỏ tiền ra thì phải được hưởng sự phục vụ xứng đáng với số tiền đó! Nếu hắn ta không ngồi kiệu thì hai người già kia có thể sẽ chết đói!”
“Mọi người đều không làm sai gì cả…”
Lâm Bắc Phàm xòe tay ra, hỏi: “Chẳng lẽ đạo của Khổng Tử, Mạnh Tử sai rồi sao?”
“Chuyện này…” Diêu đại nhân không nói nên lời, không thể trả lời được.
Lâm Bắc Phàm mỉm cười: “Đạo của Khổng Tử và Mạnh Tử khuyên chúng ta phải kính già yêu trẻ, nếu chúng ta không kính già yêu trẻ thì già trẻ không có tôn ti trật tự gì cả, lí luận làm người cũng không còn nữa, và thế giới này sẽ loạn lên!”
Diêu đại nhân khẽ gật đầu: “Đúng vậy!”
“Nếu mọi người đều không sai thì rốt cuộc ai mới là người sai?” Lâm Bắc Phàm hỏi.
“Chuyện này…” Diêu Chính lại không biết trả lời thế nào.
“Thực ra chẳng ai sai cả, chỉ là xuất phát điểm của mọi người không giống nhau mà thôi! Khổng Tử và Mạnh Tử đã nhắc đến những đạo đức tốt đẹp kính già yêu trẻ để giáo dục, cảm hóa thiên hạ! Hai người già kia muốn sống thì chỉ đành đi khiêng kiệu cho người trẻ tuổi! Người trẻ tuổi bỏ tiền ra nên tất nhiên phải được hưởng sự phục vụ tương ứng!”
“Bán con gái đi làm người ở, người trẻ tuổi đi ăn xin cũng giống vậy!”
“Thế nên…”
Lâm Bắc Phàm mỉm cười: “Bản quan muốn nói với các học trò rằng có rất nhiều chuyện không phải chỉ có đen hay trắng mà hoàn toàn không có một đáp án tiêu chuẩn! Có rất nhiều chuyện chúng ta phải kết hợp thực tế vào để suy nghĩ! Có như vậy khi lên làm quan chúng ta mới tỉnh táo, thỏa đáng mọi mặt, lo nghĩ cho dân chứ không thi hành chính sách một cách bừa bãi!”
“Hiểu rồi hiểu rồi…” Diêu Chính kính Lâm Bắc Phàm một ly.
“Đạo làm quan thứ ba mà bản quan muốn dạy cho các học trò là đạo chọn lựa! Đạo chọn lựa tức là phải biết làm thế nào, khi gặp chuyện gì đó phải biết giải quyết ra sao!”
“Ví dụ như chuyện bán con gái đi làm người ở.”
Chương 582 Nỗi khổ của mọi người
Lâm Bắc Phàm cười, nói: “Một số người có đạo đức sẽ không chấp nhận nổi việc bán con gái đi làm người ở! Hơn nữa đúng thật là chuyện này trái với đạo đức, trái với pháp luật, không được pháp luật ủng hộ! Thế nhưng không làm như vậy thì cả nhà từ già đến trẻ chỉ còn nước chết đói!”
“Làm một người thực thi pháp luật, lúc này chúng ta phải làm thế nào, phải lựa chọn ra sao?”
Diêu Chính chau mày không đáp lời.
“Nói thật thì rất khó!”
Lâm Bắc Phàm tặc lưỡi, lắc đầu: “Nếu ngươi muốn bảo vệ sự uy nghiêm của pháp luật thì một nhà tám người kia sẽ chết vì đói! Nếu ngươi không làm như vậy thì ngươi có xứng với chức quan trên người mình không?”
Diêu Chính chắp tay, xin được chỉ giáo: “Tế tửu đại nhân, lúc này nên làm thế nào, ngươi chỉ ta với!”
Lâm Bắc Phàm lắc đầu: “Không có cách nào thiết thực hết, chỉ đành dân không báo thì quan không làm, cứ coi như không nhìn thấy!”
“Ô, thế cũng khó!” Diêu Chính thở dài một hơi…
“Đạo làm quan thứ tư mà bản quan muốn dạy cho các học trò là đạo khát vọng! Đạo khát vọng tức là khi làm quan ngươi mong muốn điều gì, muốn thực hiện mục tiêu gì, giải quyết vấn đề gì, đây chính là thứ cuối cùng mà chúng ta theo đuổi khi làm quan!”
“Diêu đại nhân, ngươi nói xem cái cuối cùng chúng ta theo đuổi khi làm quan là gì?” Lâm Bắc Phàm hỏi.
Diêu Chính chau mày đáp: “Vì nước vì dân?”
“Đây là chỗ đứng, là xuất phát điểm, giờ ta đang hỏi chúng ta theo đuổi cái gì!” Lâm Bắc Phàm nói.
Nét mặt của Diêu Chính lộ vẻ khổ sở: “Thứ lỗi hạ quan ngu dốt không hiểu được!”
“Thực ra đáp án đã rất rõ ràng rồi!”
Lâm Bắc Phàm mỉm cười, hắn nói: “Chỉ cần người già không phải ra ngoài khiêng kiệu mà có thể ở nhà dưỡng lão, có con có cháu chăm lo! Gia đình nghèo khổ không cần phải bán con gái đi, bất cứ gia đình nào cũng nuôi được con! Người trẻ tuổi không phải tuyệt vọng về xã hội nữa, bỏ ra công sức thì sẽ đạt được tất cả những gì mình muốn!”
“Tổng kết lại bằng mười ba từ: Già có chỗ dựa, trẻ được nuôi dưỡng, lao động được đền đáp!”
“Chỉ cần làm được ba chuyện này…”
Lâm Bắc Phàm cười một cách kiêu ngạo: “Thì chắc chắn sẽ quốc thái dân an, dân giàu nước mạnh, thiên hạ thái bình!”
“Nói đúng lắm!”
Diêu Chính vỗ đùi, kích động nói: “Vấn đề lão phu nghĩ cả đời cũng không hiểu mà chỉ cần tế tửu đại nhân nói một câu thôi đã vỡ ra ngay! Thứ chúng ta mong muốn khi làm quan là già có chỗ dựa, trẻ được nuôi dưỡng, lao động được đền đáp ư? Chỉ cần làm được ba chuyện này thì thiên hạ sẽ thái bình?”
Diêu Chính lập tức giơ ly rượu lên: “Đa tạ tế tửu đại nhân đã chỉ điểm, hạ quan kính ngươi một ly!”
Lâm Bắc Phàm lớn giọng nói: “Cạn ly!”
Sau khi uống liền ba ly rượu, hai người đều thấy rất thoải mái!
Diêu Chính bỗng chau mày, cười khổ: “Đây đúng là thứ chúng ta mong muốn cuối cùng khi làm quan! Thế nhưng để làm được ba điều này là rất khó, gần như không thể hoàn thành!”
Lâm Bắc Phàm gật đầu tỏ vẻ đồng tình, hắn bảo: “Đúng thật là rất khó! Ngươi xem ta đấy, vì để thực hiện khát vọng này mà một mình tranh đấu với biết bao tham quan gian thần trong triều đình, thậm chí còn không ngại tham ô cùng, đúng là làm khó ta quá rồi! Không biết ta đã phải chịu bao nhiêu uất ức, bao nhiêu khổ ải, Diêu đại nhân ngươi có biết không?”
Nhớ lại quá khứ, trong lòng Lâm Bắc Phàm lại khó chịu, ngậm ngùi. Hắn không nhịn được mà nhấp một ngụm rượu, mượn rượu giải sầu.
Diêu Chính trông thấy dáng vẻ uống rượu của Lâm Bắc Phàm, rồi lại nhìn một bàn đầy những món ngon, hắn ta nói: “Tế tửu đại nhân, ngươi nói ngươi có nỗi khổ riêng thì bản quan có thể hiểu được! Nhưng ngươi nói ngươi chịu uất ức, chịu khổ cực thì xin thứ lỗi bản quan không thể đồng tình!”
“Diêu đại nhân, ngươi chỉ nhìn được vẻ bên ngoài mà thôi, nỗi khổ trong lòng bản quan cũng đâu mấy ai có thể thấy được?” Lâm Bắc Phàm vỗ ngực, buồn bực nói.
Diêu Chính trừng mắt: “Rất khổ sao? Ta thấy ngươi ăn uống sảng khoái lắm mà!”
“Ý ta là trong lòng ta khổ chứ không phải cái miệng ta khổ!”
Gương mặt Lâm Bắc Phàm đầy vẻ đau thương: “Trong lòng ta thực ra khổ sở lắm, có rượu ngon cũng không thể làm vơi đi nỗi khổ trong lòng ta! Đôi khi ta cũng chỉ muốn sống trong mơ màng mà thôi!”
“Tế tửu đại nhân, ngươi nghĩ hay thật đấy, đôi khi hạ quan cũng muốn như vậy! Thế nhưng da mặt ta không dày được như ngươi, không dám nói ra!” Diêu Chính hâm mộ nói.
Lâm Bắc Phàm đập bàn, quát: “Bớt nói linh tinh, uống thôi!”
Lâm Bắc Phàm lại đưa đám học trò đi tìm hiểu nỗi khổ nhân gian trong hai ngày liên tiếp.
Cả quãng đường hắn gần như chẳng dạy gì cả, cũng chẳng nói đạo lý gì, song dường như mọi người vẫn học được rất nhiều điều.
Cảm giác còn nhiều hơn, sâu sắc hơn cả mười mấy năm đọc sách của bọn họ. Trong lòng bọn họ có rất nhiều suy nghĩ, phức tạp khó hiểu.
Bọn họ muốn nói ra nhưng lại không biết phải nói từ đâu.
Thế nhưng bọn họ biết những trải nghiệm trong mấy hôm nay bọn họ sẽ nhớ cả đời. Diêu Chính vẫn luôn đi theo sau cũng suy nghĩ rất nhiều.
Được Lâm Bắc Phàm chỉ rõ cho xong, hắn ta càng hiểu hơn dụng ý của hắn, cảm giác cũng sâu sắc hơn.
Chương 583 Ngươi có chịu làm tham quan không?
Bách tính có cực khổ không?
Cực khổ!
Họ còn khổ hơn nhiều so với những gì ngươi nhìn thấy, nghe thấy hay tưởng tượng! Làm sao để giúp bọn họ thoát khỏi bể khổ đây?
Không có cách nào hết!
Dù ngươi có chí lớn thay đổi trời đất, có kiến thức thâm sâu, có võ công cường thế, có quyền lực đỉnh cao thì ngươi cũng không làm gì được, chỉ có thể đứng nhìn bách tính chịu khổ!
Ngươi cứu được một thời chứ không cứu được cả một đời họ, đây không phải là chuyện mà ý chí của ngươi có thể thay đổi được!
Thế nên khi làm quan, ngươi hãy cố gắng hết sức thấu hiểu dân chúng, bênh vực họ và giúp đỡ họ nhiều hơn!
Bọn họ đã rất khổ rồi, đừng khiến bọn họ phải khổ tiếp nữa!
Diêu Chính suy nghĩ rất sâu sắc, hắn ta cảm giác cách giáo dục này đúng là cực kì tốt! Có tác dụng hơn nhiều so với cho học trò đọc sách ở lớp học!
“Uổng cho ta làm ngôn quan bao nhiêu năm nay, hiện giờ còn làm ti nghiệp, chịu trách nghiệm việc bồi dưỡng đạo đức cho các học trò, kết quả lại không nhìn nhận vấn đề thấu đáo bằng một người trẻ tuổi, không làm tốt bằng hắn!” Diêu Chính thấy lòng mình chua xót.
Hắn ta cảm giác cách dạy học này của Lâm Bắc Phàm rất hay, chắc chắn phải áp dụng rộng rãi để các học trò được tìm hiểu nhiều hơn về nỗi khổ của người dân.
Chỉ có được trải nghiệm nỗi khổ của dân chúng thì các học trò mới biết sau này nên làm thế nào.
Mặt trời xuống núi, hoạt động dạy học diễn ra trong ba ngày cuối cùng cũng kết thúc.
“Đây chính là đạo làm quan mà bản quan dạy cho các ngươi!”
Lâm Bắc Phàm đứng trước các học trò, nói bằng giọng bình thản mà chân thành: “Về phần học được bao nhiêu, trải nghiệm được bao nhiêu thì phải xem bản thân các ngươi! Dẫu sao thì các ngươi đều là những người đang sống, có suy nghĩ và cách lý giải riêng của mình, bản quan có nói nhiều cũng vô dụng!”
“Xin được tế tửu dạy bảo!” Mọi người đồng thanh nói.
“Trước khi chia tay, bản quan hỏi các ngươi một câu hỏi, đây cũng là câu hỏi cuối cùng!” Lâm Bắc Phàm nói.
“Mời tế tửu hỏi, chúng học trò biết sẽ tích cực trả lời!” Mọi người lại đồng thanh nói.
“Câu hỏi này có hơi hóc búa!”
Lâm Bắc Phàm híp mắt cười, đoạn bảo: “Sau này các ngươi bước lên quan trường chắc chắn sẽ phải đứng trước rất nhiều sự mê hoặc và cả sự chèn ép đến từ cấp trên! Nếu các ngươi không tham, hoặc không hối lộ thì không thể thực hiện được hoài bão của mình! Thế nhưng nếu tham, nếu hối lộ rồi thì các ngươi lại vi phạm pháp luật, hủy hoại danh tiếng cả đời!”
“Vậy nên lúc đó các ngươi phải lựa chọn như thế nào?”
Mọi người trừng to mắt một cách kinh ngạc, có người còn há to miệng đến mức có thể nuốt chửng một quả trứng gà.
Câu hỏi này nào chỉ dừng lại ở việc hóc búa, nó còn rất sắc sảo nữa!
Nó đã đâm thẳng vào xương cốt của bọn họ, một đao chí mạng!
Trông vẻ mặt hoang mang của đám học trò, Lâm Bắc Phàm híp mắt cười, đoạn bảo: “Câu hỏi này bắt buộc phải trả lời, ai cũng có phần, Diêu đại nhân cũng không phải ngoại lệ.”
“Hả? Hạ quan cũng phải trả lời ư?” Diêu Chính ngẩn người.
Một học trò chắp tay, nói: “Khởi bẩm tế tửu đại nhân, chuyện này còn phải hỏi hay sao ạ? Chúng ta đều được đọc sách thánh hiền, được học theo đạo của Khổng Tử, Mạnh Tử nên chắc chắn phải biết kỉ luật, trong sạch, khắc chế bản thân, thứ không nên lấy thì đừng lấy, chuyện không nên làm thì đừng làm, có vậy mới không phụ lòng bệ hạ, không thẹn với các thánh nhân trong lịch sử, không thẹn với trời đất và chính bản thân mình!”
“Đúng vậy, bất kể ra sao thì cũng không được tham lam!”
“Không được làm tham quan!”
“Chúng ta đọc sách thánh thì phải hiểu nghiêm minh, công chính, làm quan là phải tạo phúc!”
“Bằng không chúng ta đọc nhiều sách như thế để làm gì?”
Câu trả lời này của học trò kia đã được rất nhiều người ủng hộ.
“Nói đúng lắm!”
Lâm Bắc Phàm gật đầu, hắn híp mắt cười: “Thế nhưng nếu có người kề đao lên cổ ngươi, bắt ngươi tham ô, ngươi không tham thì sẽ chặt rơi đầu ngươi, lúc đó ngươi tính làm thế nào?”
Đối phương vẫn tiếp tục nói với giọng đầy chính nghĩa, sắc mặt cũng không thay đổi: “Dẫu có phải đánh đổi bằng cái mạng này thì ta cũng không thỏa hiệp! Ta không sợ tan xương nát thịt, trên cuộc đời này ta chỉ muốn làm một người chính trực!”
Lâm Bắc Phàm lại nói: “Nếu hắn ta kề đao lên cổ vợ con ngươi thì ngươi có chịu tham không?”
Gương mặt đối phương đổ mồ hôi, song giọng của hắn ta vẫn rất kiên cường: “Không chịu! Tính mạng chỉ là chuyện nhỏ, mất khí tiết mới là chuyện lớn! Ta tin bọn họ ở dưới suối vàng chắc chắn sẽ hiểu được nỗi khổ của ta!”
“Nếu hắn ta kề đao lên cổ cha mẹ ngươi thì ngươi có chịu tham không?”
Mặt đối phương lại đổ đầy mồ hôi: “Chuyện này… ta vẫn không chịu! Trong lòng thấy hổ thẹn với cha mẹ, chỉ đành để kiếp sau làm trâu làm ngựa báo đáp công ơn nuôi dưỡng!”
“Nói một câu bất kính, nếu thanh đao kề lên cổ bệ hạ thì ngươi có chịu tham hay không?”
“Ta…”
Đối phương há hốc miệng, mồ hôi đổ ướt đẫm. Đây là một câu hỏi chí mạng, hắn ta biết phải trả lời sao giờ?
Trả lời kiểu gì cũng chết!
Lâm Bắc Phàm cười ha ha: “Nếu hắn ta lấy tính mạng dân chúng trong thiên hạ ra để uy hiếp ngươi thì ngươi có chịu tham hay không?”
Chương 584 Không thể trả lời được
“Chuyện này… sao có thể có chuyện này được?” Học trò kia bắt đầu hoang mang.
“Sao lại không có? Ví dụ như ngươi nước mất nhà tan, song quân chủ của địch quốc vô cùng yêu thích tài năng của ngươi, muốn trọng dụng ngươi, thế là lấy người dân ở đất nước ngươi ra để uy hiếp ngươi! Ngươi sẽ chọn chịu đựng nhẫn nhục, gánh cái danh tham sống sợ chết hay là ngươi kéo tất cả dân chúng cùng xuống suối vàng để bảo vệ sự trong sạch của mình?”
“Ta…”
Đối phương sợ đến mức đờ người ra.
Lâm Bắc Phàm lại nói: “Trung hiếu nhân nghĩa là đại đạo chí thánh mà các bậc hiền nhân để lại cho chúng ta, là luân thường đạo đức mà chúng ta bắt buộc phải tuân theo! Ban nãy ngươi không lo đến sống chết của vợ con là bất nghĩa! Không lo đến sống chết của cha mẹ là bất hiếu! Không lo đến sống chết của quân vương nghĩa là bất trung! Không lo đến sống chết của dân chúng là bất nhân!”
“Đến trung hiếu nhân nghĩa ngươi còn không có mà còn đòi giữ gìn sự trong sạch của mình ư? Lúc ấy ngươi cần trong sạch thì có tác dụng gì? Để bảo vệ sự trong sạch của mình, ngươi lại nhẫn tâm hại chết tất cả mọi người sao?”
Học trò kia sợ đến mức mặt mày trắng bệch, hắn ta run như cầy sấy.
Lâm Bắc Phàm lại gọi học trò thứ hai ra hỏi: “Ngươi thấy thế nào về câu hỏi của bản quan?”
“Chuyện này…”
Học trò thứ hai tên là Quản Trung, mới nãy hắn ta đã bị Lâm Bắc Phàm hỏi một loạt các câu hỏi chết chóc, hỏi đến mức hắn ta hoa mắt chóng mặt.
Hắn ta đáp, giọng nói tràn ngập vẻ “xin tha”: “Vậy thì trò… trò sẽ chọn tham một chút!”
Lâm Bắc Phàm khẽ cười: “Nói hay lắm!”
Đối phương đang định vui mừng thì Lâm Bắc Phàm lại làm động tác chém đầu: “Dám tham cơ à? Chém đầu!”
“Nhưng ta tham vì cả nhà cơ mà! Bọn họ lấy tính mạng gia đình ta ra để làm khó ta, ta không tham thì cả nhà đều sẽ mất mạng, ta không thể không tham!” Đối phương tranh cãi.
“Biết hiếu thuận là điều đáng mừng, nhưng tham ô là phạm pháp, vẫn phải chém đầu!” Lâm Bắc Phàm tiếp tục làm động tác cắt cổ.
Đối phương lại nói: “Ta tham vì bệ hạ, như này chắc không sai nữa rồi chứ?”
Lâm Bắc Phàm híp mắt cười: “Ngươi nói vậy người khác có tin nổi không? Bệ hạ sẽ để ngươi tham ô là chuyện gây tranh cãi nhất cái thiên hạ này! Vẫn phải chém đầu, người đầu tiên giết ngươi chính là bệ hạ!”
Đối phương muốn đổ gục: “Ta tham vì dân chúng, như vậy được rồi chứ?”
Lâm Bắc Phàm lạnh lùng cười: “Nực cười! Dân chúng sẽ để ngươi tham sao? Mọi người ghét nhất là tham quan đó! Chỉ cần ngươi tham thật thì bọn họ sẽ hận ngươi đến chết, cuối cùng kẻ giết ngươi chính là những người dân mà ngươi bảo vệ!”
Tất cả mọi người đều sụp đổ: “Không tham là sai, tham cũng là sai, rốt cuộc chúng ta phải làm thế nào đây? Mong tế tửu đại nhân chỉ bảo!”
Lâm Bắc Phàm thầm cười khổ, ta mà biết làm thế nào thì hay biết mấy!
Dù sở hữu hệ thống nhưng hắn cũng chỉ đành vất vả tìm đường sống, một mình chịu đựng tất cả nghiệp chướng!
Lâm Bắc Phàm lắc đầu: “Đó giờ câu hỏi này không hề có đáp án tiêu chuẩn.”
“Về sau khi gặp phải vấn đề này, lúc nào cần tham thì hãy tham, lúc nào không cần tham thì đừng tham! Dù hiện giờ ngươi không tham thì sau này có khả năng ngươi sẽ tham! Hiện giờ tham, sau này có lẽ ngươi sẽ tỉnh ngộ!”
“Song mong các ngươi hãy nhớ rõ!”
Ánh mắt Lâm Bắc Phàm bỗng trở nên nghiêm khắc: “Sau này không cần biết các ngươi có tham hay không, tốt nhất là các ngươi nên cẩn thận cho ta! Một khi để ta phát hiện ra các ngươi đã tham ô được bao nhiêu thì ta sẽ cuỗm đi của các ngươi bấy nhiêu! Lần thứ hai phát hiện thì sẽ tăng lên! Lần thứ ba tăng tiếp… Nếu các ngươi không giao ra thì cứ việc đợi ăn đòn! Giống như khi ta ở Quốc Tử Giám ấy, các ngươi hiểu chưa?”
Nhớ đến những gì Lâm Bắc Phàm đã làm ở Quốc Tử Giám, mọi người bèn run bần bật.
“Hiểu rồi thưa tế tửu đại nhân!”
Lâm Bắc Phàm gật đầu tỏ vẻ hài lòng: “Ừm, các ngươi hiểu là tốt, trở về đi!”
Mọi người chào tạm biệt, Lâm Bắc Phàm cũng quay đầu rời đi.
Diêu Chính đang định đi thì lại do dự, hắn ta quay đầu nhìn bóng dáng Lâm Bắc Phàm, đột nhiên cảm thấy hắn thật cô độc.
Còn một người nữa cũng thấy bóng lưng của Lâm Bắc Phàm toát lên vẻ cô độc là Lý Ngọc Tâm cô nương. Nàng khẽ hô một tiếng: “Lâm đại nhân!”
Lâm Bắc Phàm nhìn về hướng tiếng gọi, chỉ thấy Lý Ngọc Tâm mặc đồ trắng toát đang đeo một giỏ thuốc. Hắn bèn chạy bước nhỏ tới, mỉm cười nói: “Ngọc Tâm cô nương, ngươi vừa mới xem bệnh về hả?”
“Đúng vậy, Lâm đại nhân, ta vừa mới đi xem bệnh về!”
Lý Ngọc Tâm đã tới trước mặt Lâm Bắc Phàm.
Lâm Bắc Phàm trông thấy một tầng mồ hôi trên gò má và vầng trán của nàng, trên người nàng còn tỏa ra hương thuốc nhàn nhạt.
Không biết vì sao nhưng hắn lại hơi động lòng trước một Lý Ngọc Tâm như thế này.
“Ngọc Tâm cô nương, để ta đeo giỏ thuốc giúp ngươi!”
“Không cần đâu, tiểu nữ đã quen rồi, không dám làm phiền đại nhân ạ!”
Hai người bèn sóng vai đi về phía trước, trông như một đôi kim đồng ngọc nữ.
Lý Ngọc Tâm tò mò hỏi: “Lâm đại nhân, ban nãy ngươi làm gì thế? Tiểu nữ trông thấy ngươi chào tạm biệt với các học trò…”
Lâm Bắc Phàm khẽ mỉm cười: “Bản quan vẫn là tế tửu Quốc Tử Giám, ban nãy đưa đám học trò đi trải nghiệm nỗi khổ của người dân, học tập đạo làm quan!”
Lý Ngọc Tâm cười: “Đại nhân đúng là tận tâm thật, sau này chắc chắn bọn họ sẽ trở thành những vị quan tốt được người dân yêu mến.”
Lâm Bắc Phàm lắc đầu, hắn cười: “Không mong gì hơn, chỉ cần về sau khi bọn họ lên làm quan có thể đứng ra bảo vệ dân chúng là đủ rồi!”
“Giống như đại nhân vậy!”
Lý Ngọc Tâm trộm liếc sườn mặt của Lâm Bắc Phàm, mặt nàng hơi đỏ nên đành cúi đầu xuống.
Chương 585 Giang Nam mất mùa
“À đúng rồi, Ngọc Tâm cô nương, sao muộn vậy ngươi mới về? Đã thế còn đi một mình nữa, quá nguy hiểm!” Lâm Bắc Phàm hỏi.
Lý Ngọc Tâm mỉm cười, nói: “Được đại nhân quản lý, vấn đề trị an ở kinh thành đã tốt hơn rất nhiều, một mình đi trên phố vẫn an toàn, đại nhân không cần lo lắng! Còn sở dĩ tiểu nữ về muộn là vì bệnh nhân nhiều quá.”
Đôi mắt Lâm Bắc Phàm lộ vẻ khó hiểu: “Bệnh nhân nhiều sao? Chuyện gì thế?”
Lý Ngọc Tâm nhìn dáng vẻ của Lâm Bắc Phàm là biết hắn đang lo lắng điều gì, nàng cười: “Đại nhân không cần lo lắng, cũng không phải chuyện gì lớn, chỉ là bọn họ đã ăn phải thứ gì đó không tốt nên đau bụng, đã được uống thuốc rồi, nghỉ ngơi hai ngày là khỏe!”
“Hóa ra là vậy, bản quan yên tâm rồi!”
Lâm Bắc Phàm mỉm cười rồi đưa ra lời mời: “Ngọc Tâm cô nương đã lâu không tới phủ ta! Mời không bằng tình cờ gặp, tối nay ngươi tới nhà ta ăn cơm rồi hẵng đi, nương tử nhà ta vẫn luôn nhắc đến ngươi đó!”
“Đa tạ đại nhân đã mời, tiểu nữ từ chối thì bất kính ạ!” Lý Ngọc Tâm vui vô cùng.
Hai người vừa nói vừa cười cho đến khi về tới Lâm phủ.
Lâm Bắc Phàm phải tới thư phòng xử lý một vài chuyện, Lý Sư Sư bèn tiếp đãi Lý Ngọc Tâm.
Nàng vui vẻ lắm: “Ngọc Tâm muội muội, cuối cùng ngươi cũng tới, trông ngươi gầy đi nhiều lắm đó!”
“Sư Sư tỷ tỷ, lâu rồi không gặp, khí sắc của ngươi càng lúc càng tốt!”
Lý Ngọc Tâm cũng rất vui, nàng nắm lấy tay Lý Sư Sư, nói: “Nghe đại nhân bảo ngươi thường nhắc đến ta, thế nên ta qua thăm ngươi!”
“Ta thường nhắc đến ngươi… đâu có đâu?” Lý Sư Sư chớp mắt.
“Không sao?” Gương mặt Lý Ngọc Tâm lộ vẻ mờ mịt.
Lý Sư Sư khẽ đảo mắt, nàng khẽ cười: “Thực ra là phu quân thường hay nhắc đến ngươi! Bảo những khi không có ngươi, một ngày mà cứ như một năm! Thế nên Ngọc Tâm muội muội à, rảnh thì thường xuyên tới nhé!”
“Đại nhân… thường nhắc đến ta thật à?” Lý Ngọc Tâm vừa mừng vừa ngại ngùng.
“Chẳng lẽ thiếp thân lại lừa ngươi?”
Lý Sư Sư mỉm cười: “Thế nên ngươi nhất định phải thường xuyên tới đây, cứ coi nơi này như nhà của mình, thiếp thân muốn làm tỷ muội tốt với ngươi cả đời!”
“Ừm!” Lý Ngọc Tâm cúi đầu, đáp với giọng nhỏ như muỗi kêu.
Lúc bấy giờ, tiểu quận chúa chạy ùa vào: “Tới rồi đây tới rồi đây, ta tới rồi đây. Tối nay có món gì ngon thế? Đã nấu xong cơm tối chưa, ta đói bụng sắp chết rồi đây!”
Lý Sư Sư vừa cười vừa bảo: “Tiểu quận chúa, cơm sắp xong rồi! Đợi nửa nén hương nữa là có thể ăn!”
“Được được!” Tiểu quận chúa vui vẻ gật đầu.
Lâm Bắc Phàm thấy ồn ào, bèn bất lực nói: “Ngày thường không thấy bóng dáng quận chúa đâu, lúc ăn cơm thì lại rất tích cực!”
“Ăn cơm không tích cực thì chắc não có vấn đề!” Tiểu quận chúa đáp một cách hùng hổ.
“Ăn cơm quá tích cực, thần kinh cũng có vấn đề!”
Lâm Bắc Phàm nghiêm mặt: “Để ta xem dây thần kinh nào của quận chúa bị sai nào, sao mà quận chúa cứ ngơ ngơ ra thế?”
“Đồ đáng ghét! Cái tên nhà ngươi xấu xa ghê, ta tới nhà bếp đây, không thèm để ý đến ngươi nữa!”
Ngoài sân tràn đầy những tiếng cười vui vẻ.
Tuy nhiên lúc này, tâm trạng của Giang Nam vương ở Giang Nam lại không hề vui vẻ.
Hắn ta đang đội ánh nắng chói chang tới một thửa ruộng, mồ hôi mồ kê đầm đìa.
Nhìn dòng sông khô cằn cùng với những cây lúa đang dần héo úa, trong lòng sốt sắng: “Thời tiết bị làm sao thế không biết? Đã ba tháng liên tiếp không thấy một giọt mưa nào cả, trời nóng như đổ lửa, sông cũng khô cằn hết… Còn tiếp diễn như này nữa thì vụ mùa sẽ thất thu mất!”
Hiện giờ hắn ta đang ở trong thời kỳ quan trọng, chỉ có đợi sau khi thu hoạch, chuẩn bị lương thực đầy đủ thì hắn ta mới có thể phất cờ khởi nghĩa.
Kết quả vụ mùa thất thu, quân lực cũng sẽ giảm đi rất nhiều.
Một đám quan viên bên cạnh sợ đến mức run cầm cập, bọn họ chỉ sợ vương gia giáng tội.
Giang Nam vương không trách tội bọn họ, bởi lẽ hắn ta biết rõ một điều rằng chuyện này không hề liên quan đến những người ấy.
Thời tiết như vậy đâu phải do con người điều khiển?
Giang Nam vương ngẩng đầu nhìn mặt trời treo trên cao, hắn ta lau mồ hôi, đoạn không nhịn được mà mở miệng mắng: “Ông trời à, năm ngoái ngươi cho bản vương một trận lũ lụt, năm nay lại cho bản vương một trận hạn hán, ngươi đang nhắm vào bản vương đúng không?”
Hắn ta bỗng nghĩ đến điều gì đó: “À đúng rồi, tình hình lương thực ở Nguyên Thành ra sao rồi?”
Mọi người đưa mắt nhìn nhau, chẳng ai dám lên tiếng.
“Phú Quý, ngươi nói cho bản vương biết ngay!”
Giang Nam vương nghiêm mặt: “Có gì nói nấy, nói cho hoàn chỉnh vào! Nếu dám bịa đặt quân tình thì bản vương sẽ hỏi tội ngươi!”
“Vâng thưa vương gia!”
Da đầu Vương Phú Quý tê dại, hắn ta đứng ra, chắp tay nói: “Khởi bẩm vương gia, từ đầu năm đến nay kinh thành vẫn luôn mưa thuận gió hòa, thời tiết ấm áp như mùa xuân, lương thực sinh trưởng vô cùng tốt! Cộng thêm việc phủ doãn phát triển thủy lợi trên quy mô lớn, đưa ra tám phương pháp nông nghiệp và nhân rộng các loại phân bón nên năm nay việc tăng sản lượng lương thực chỉ là chuyện nhỏ!”
Lâm Bắc Phàm buông đũa xuống, đoạn nghiêm túc nói: “Đạo làm quan thứ nhất mà bản quan muốn dạy các học trò là đạo chỗ đứng! Đạo chỗ đứng chính là chỗ đứng khi chúng ta làm quan, chúng ta làm quan để làm gì! Bản quan nghĩ tới nghĩ lui và đã tổng kết thành bốn từ: Vì nước vì dân!”
Diêu Chính lập tức gật đầu: “Tế tửu đại nhân nói rất đúng!”
“Vì nước vì dân, lấy dân làm gốc, có dân mới có đất nước, thế nên trước hết bản quan phải xuất phát từ dân chúng! Chúng ta thường hay nói bách tính khổ cực, chúng ta cũng biết nỗi khổ của dân chúng, thế nhưng trên thực tế họ còn… khổ hơn so với tưởng tượng của chúng ta!”
Lâm Bắc Phàm uống một ngụm rượu, đoạn tiếp tục nói: “Thế nên bản quan đã cho bọn họ tiếp xúc với những người ở tầng lớp dưới để tìm hiểu về những nỗi khổ trong dân gian! Diêu đại nhân, ta hỏi ngươi, một ông già tuổi đã gần đất xa trời mà vẫn phải đi khiêng kiệu kiếm tiền, ngươi nói xem ông già đó có khổ không?”
Diêu Chính gật đầu: “Khổ!”
“Diêu đại nhân, ta hỏi ngươi, gia đình nghèo khó chỉ có thể bán con gái đi làm người ở để nuôi sống cả nhà từ già đến trẻ, ngươi nói xem có khổ không?”
Diêu Chính tiếp tục gật đầu: “Khổ!”
“Diêu đại nhân, ta lại hỏi ngươi, người trẻ tuổi khỏe mạnh, cuối cùng chỉ đành làm ăn mày lang thang đầu đường xó chợ, ngươi nói xem có khổ không?”
“Chuyện này…”
Diêu Chính liếc nhìn Lâm Bắc Phàm, đoạn nói: “Tế tửu đại nhân, hạ quan thấy hắn ta không khổ! Bản thân hắn ta có tay có chân, cơ thể khỏe mạnh, hoàn toàn có thể làm việc nuôi sống bản thân, ấy vậy mà hắn ta lại không muốn lao động khổ cực, đúng là đáng đời!”
Lâm Bắc Phàm mỉm cười, hắn lắc đầu: “Diêu đại nhân, ngươi chỉ nhìn được vẻ bề ngoài mà không thấy được nội tâm của hắn ta! Mặc dù hắn ta không khổ trong cuộc sống nhưng hắn ta lại khổ trong lòng! Bởi lẽ hắn ta không trông thấy một chút hi vọng nào cả, cũng không nhìn thấy cơ hội chuyển mình, người có rất nhiều hoài bão mà lại không thể thực hiện, thế nên hắn ta mới khiến chính bản thân mình trở nên mờ nhạt!”
Hắn liếc nhìn người bên cạnh mình, đoạn bảo: “Kiểu khổ này gọi là nỗi khổ có tài mà không gặp thời, nỗi khổ uất ức vì không thành công! Diêu đại nhân, chắc ngươi cũng đã từng được trải nghiệm!”
“Hóa ra là vậy!”
Diêu đại nhân uống một ngụm rượu, nhớ lại quá khứ, trông hắn ta lại khổ sở hơn: “Đúng là rất khó khăn!”
“Thế nên bản quan mới để bọn họ đi trải nghiệm dân tình! Chỉ cần sau này khi được lên làm quan bọn họ nhớ lại những khung cảnh ngày hôm nay thì trong lòng sẽ biết cảm thông, có thể bênh vực dân chúng, như vậy là bản quan đã hài lòng rồi!”
“Tế tửu đại nhân nói đúng lắm, hạ quan kính ngươi một ly!”
Hai người cụng ly và uống cạn.
Lâm Bắc Phàm tiếp tục nói: “Đạo làm quan thứ hai mà bản quan muốn dạy các học trò là đạo nghị luận! Đạo nghị luận tức là cách nhìn nhận một vấn đề nào đó, thấy được mặt tốt nhưng cũng phải thấy được mặt xấu! Thấy được hiện tượng nhưng cũng phải thấy được bản chất!”
“Lấy chuyện ông già khiêng kiệu cho người trẻ tuổi làm ví dụ!”
“Từng đọc sách của Khổng Tử, Mạnh Tử thì đều biết làm như vậy là không đúng, người già không thể khiêng kiệu cho người trẻ tuổi, người trẻ tuổi không thể ngồi kiệu cho người già khiêng, bằng không sẽ vi phạm đạo đức lẽ thường!”
“Thế nhưng chúng ta hãy nhìn nhận dưới một góc độ khác!”
“Người già có làm sai điều gì không? Hắn ta chẳng làm sai gì cả, hắn ta chỉ đành làm những việc nặng nhọc như vậy vì muốn được sống, muốn được miếng cơm ăn! Nếu hắn ta không làm thì chỉ còn nước chết đói!”
“Còn người trẻ tuổi có làm sai gì không? Hắn ta cũng chẳng làm sai gì cả, bởi lẽ hắn ta bỏ tiền ra, đã bỏ tiền ra thì phải được hưởng sự phục vụ xứng đáng với số tiền đó! Nếu hắn ta không ngồi kiệu thì hai người già kia có thể sẽ chết đói!”
“Mọi người đều không làm sai gì cả…”
Lâm Bắc Phàm xòe tay ra, hỏi: “Chẳng lẽ đạo của Khổng Tử, Mạnh Tử sai rồi sao?”
“Chuyện này…” Diêu đại nhân không nói nên lời, không thể trả lời được.
Lâm Bắc Phàm mỉm cười: “Đạo của Khổng Tử và Mạnh Tử khuyên chúng ta phải kính già yêu trẻ, nếu chúng ta không kính già yêu trẻ thì già trẻ không có tôn ti trật tự gì cả, lí luận làm người cũng không còn nữa, và thế giới này sẽ loạn lên!”
Diêu đại nhân khẽ gật đầu: “Đúng vậy!”
“Nếu mọi người đều không sai thì rốt cuộc ai mới là người sai?” Lâm Bắc Phàm hỏi.
“Chuyện này…” Diêu Chính lại không biết trả lời thế nào.
“Thực ra chẳng ai sai cả, chỉ là xuất phát điểm của mọi người không giống nhau mà thôi! Khổng Tử và Mạnh Tử đã nhắc đến những đạo đức tốt đẹp kính già yêu trẻ để giáo dục, cảm hóa thiên hạ! Hai người già kia muốn sống thì chỉ đành đi khiêng kiệu cho người trẻ tuổi! Người trẻ tuổi bỏ tiền ra nên tất nhiên phải được hưởng sự phục vụ tương ứng!”
“Bán con gái đi làm người ở, người trẻ tuổi đi ăn xin cũng giống vậy!”
“Thế nên…”
Lâm Bắc Phàm mỉm cười: “Bản quan muốn nói với các học trò rằng có rất nhiều chuyện không phải chỉ có đen hay trắng mà hoàn toàn không có một đáp án tiêu chuẩn! Có rất nhiều chuyện chúng ta phải kết hợp thực tế vào để suy nghĩ! Có như vậy khi lên làm quan chúng ta mới tỉnh táo, thỏa đáng mọi mặt, lo nghĩ cho dân chứ không thi hành chính sách một cách bừa bãi!”
“Hiểu rồi hiểu rồi…” Diêu Chính kính Lâm Bắc Phàm một ly.
“Đạo làm quan thứ ba mà bản quan muốn dạy cho các học trò là đạo chọn lựa! Đạo chọn lựa tức là phải biết làm thế nào, khi gặp chuyện gì đó phải biết giải quyết ra sao!”
“Ví dụ như chuyện bán con gái đi làm người ở.”
Chương 582 Nỗi khổ của mọi người
Lâm Bắc Phàm cười, nói: “Một số người có đạo đức sẽ không chấp nhận nổi việc bán con gái đi làm người ở! Hơn nữa đúng thật là chuyện này trái với đạo đức, trái với pháp luật, không được pháp luật ủng hộ! Thế nhưng không làm như vậy thì cả nhà từ già đến trẻ chỉ còn nước chết đói!”
“Làm một người thực thi pháp luật, lúc này chúng ta phải làm thế nào, phải lựa chọn ra sao?”
Diêu Chính chau mày không đáp lời.
“Nói thật thì rất khó!”
Lâm Bắc Phàm tặc lưỡi, lắc đầu: “Nếu ngươi muốn bảo vệ sự uy nghiêm của pháp luật thì một nhà tám người kia sẽ chết vì đói! Nếu ngươi không làm như vậy thì ngươi có xứng với chức quan trên người mình không?”
Diêu Chính chắp tay, xin được chỉ giáo: “Tế tửu đại nhân, lúc này nên làm thế nào, ngươi chỉ ta với!”
Lâm Bắc Phàm lắc đầu: “Không có cách nào thiết thực hết, chỉ đành dân không báo thì quan không làm, cứ coi như không nhìn thấy!”
“Ô, thế cũng khó!” Diêu Chính thở dài một hơi…
“Đạo làm quan thứ tư mà bản quan muốn dạy cho các học trò là đạo khát vọng! Đạo khát vọng tức là khi làm quan ngươi mong muốn điều gì, muốn thực hiện mục tiêu gì, giải quyết vấn đề gì, đây chính là thứ cuối cùng mà chúng ta theo đuổi khi làm quan!”
“Diêu đại nhân, ngươi nói xem cái cuối cùng chúng ta theo đuổi khi làm quan là gì?” Lâm Bắc Phàm hỏi.
Diêu Chính chau mày đáp: “Vì nước vì dân?”
“Đây là chỗ đứng, là xuất phát điểm, giờ ta đang hỏi chúng ta theo đuổi cái gì!” Lâm Bắc Phàm nói.
Nét mặt của Diêu Chính lộ vẻ khổ sở: “Thứ lỗi hạ quan ngu dốt không hiểu được!”
“Thực ra đáp án đã rất rõ ràng rồi!”
Lâm Bắc Phàm mỉm cười, hắn nói: “Chỉ cần người già không phải ra ngoài khiêng kiệu mà có thể ở nhà dưỡng lão, có con có cháu chăm lo! Gia đình nghèo khổ không cần phải bán con gái đi, bất cứ gia đình nào cũng nuôi được con! Người trẻ tuổi không phải tuyệt vọng về xã hội nữa, bỏ ra công sức thì sẽ đạt được tất cả những gì mình muốn!”
“Tổng kết lại bằng mười ba từ: Già có chỗ dựa, trẻ được nuôi dưỡng, lao động được đền đáp!”
“Chỉ cần làm được ba chuyện này…”
Lâm Bắc Phàm cười một cách kiêu ngạo: “Thì chắc chắn sẽ quốc thái dân an, dân giàu nước mạnh, thiên hạ thái bình!”
“Nói đúng lắm!”
Diêu Chính vỗ đùi, kích động nói: “Vấn đề lão phu nghĩ cả đời cũng không hiểu mà chỉ cần tế tửu đại nhân nói một câu thôi đã vỡ ra ngay! Thứ chúng ta mong muốn khi làm quan là già có chỗ dựa, trẻ được nuôi dưỡng, lao động được đền đáp ư? Chỉ cần làm được ba chuyện này thì thiên hạ sẽ thái bình?”
Diêu Chính lập tức giơ ly rượu lên: “Đa tạ tế tửu đại nhân đã chỉ điểm, hạ quan kính ngươi một ly!”
Lâm Bắc Phàm lớn giọng nói: “Cạn ly!”
Sau khi uống liền ba ly rượu, hai người đều thấy rất thoải mái!
Diêu Chính bỗng chau mày, cười khổ: “Đây đúng là thứ chúng ta mong muốn cuối cùng khi làm quan! Thế nhưng để làm được ba điều này là rất khó, gần như không thể hoàn thành!”
Lâm Bắc Phàm gật đầu tỏ vẻ đồng tình, hắn bảo: “Đúng thật là rất khó! Ngươi xem ta đấy, vì để thực hiện khát vọng này mà một mình tranh đấu với biết bao tham quan gian thần trong triều đình, thậm chí còn không ngại tham ô cùng, đúng là làm khó ta quá rồi! Không biết ta đã phải chịu bao nhiêu uất ức, bao nhiêu khổ ải, Diêu đại nhân ngươi có biết không?”
Nhớ lại quá khứ, trong lòng Lâm Bắc Phàm lại khó chịu, ngậm ngùi. Hắn không nhịn được mà nhấp một ngụm rượu, mượn rượu giải sầu.
Diêu Chính trông thấy dáng vẻ uống rượu của Lâm Bắc Phàm, rồi lại nhìn một bàn đầy những món ngon, hắn ta nói: “Tế tửu đại nhân, ngươi nói ngươi có nỗi khổ riêng thì bản quan có thể hiểu được! Nhưng ngươi nói ngươi chịu uất ức, chịu khổ cực thì xin thứ lỗi bản quan không thể đồng tình!”
“Diêu đại nhân, ngươi chỉ nhìn được vẻ bên ngoài mà thôi, nỗi khổ trong lòng bản quan cũng đâu mấy ai có thể thấy được?” Lâm Bắc Phàm vỗ ngực, buồn bực nói.
Diêu Chính trừng mắt: “Rất khổ sao? Ta thấy ngươi ăn uống sảng khoái lắm mà!”
“Ý ta là trong lòng ta khổ chứ không phải cái miệng ta khổ!”
Gương mặt Lâm Bắc Phàm đầy vẻ đau thương: “Trong lòng ta thực ra khổ sở lắm, có rượu ngon cũng không thể làm vơi đi nỗi khổ trong lòng ta! Đôi khi ta cũng chỉ muốn sống trong mơ màng mà thôi!”
“Tế tửu đại nhân, ngươi nghĩ hay thật đấy, đôi khi hạ quan cũng muốn như vậy! Thế nhưng da mặt ta không dày được như ngươi, không dám nói ra!” Diêu Chính hâm mộ nói.
Lâm Bắc Phàm đập bàn, quát: “Bớt nói linh tinh, uống thôi!”
Lâm Bắc Phàm lại đưa đám học trò đi tìm hiểu nỗi khổ nhân gian trong hai ngày liên tiếp.
Cả quãng đường hắn gần như chẳng dạy gì cả, cũng chẳng nói đạo lý gì, song dường như mọi người vẫn học được rất nhiều điều.
Cảm giác còn nhiều hơn, sâu sắc hơn cả mười mấy năm đọc sách của bọn họ. Trong lòng bọn họ có rất nhiều suy nghĩ, phức tạp khó hiểu.
Bọn họ muốn nói ra nhưng lại không biết phải nói từ đâu.
Thế nhưng bọn họ biết những trải nghiệm trong mấy hôm nay bọn họ sẽ nhớ cả đời. Diêu Chính vẫn luôn đi theo sau cũng suy nghĩ rất nhiều.
Được Lâm Bắc Phàm chỉ rõ cho xong, hắn ta càng hiểu hơn dụng ý của hắn, cảm giác cũng sâu sắc hơn.
Chương 583 Ngươi có chịu làm tham quan không?
Bách tính có cực khổ không?
Cực khổ!
Họ còn khổ hơn nhiều so với những gì ngươi nhìn thấy, nghe thấy hay tưởng tượng! Làm sao để giúp bọn họ thoát khỏi bể khổ đây?
Không có cách nào hết!
Dù ngươi có chí lớn thay đổi trời đất, có kiến thức thâm sâu, có võ công cường thế, có quyền lực đỉnh cao thì ngươi cũng không làm gì được, chỉ có thể đứng nhìn bách tính chịu khổ!
Ngươi cứu được một thời chứ không cứu được cả một đời họ, đây không phải là chuyện mà ý chí của ngươi có thể thay đổi được!
Thế nên khi làm quan, ngươi hãy cố gắng hết sức thấu hiểu dân chúng, bênh vực họ và giúp đỡ họ nhiều hơn!
Bọn họ đã rất khổ rồi, đừng khiến bọn họ phải khổ tiếp nữa!
Diêu Chính suy nghĩ rất sâu sắc, hắn ta cảm giác cách giáo dục này đúng là cực kì tốt! Có tác dụng hơn nhiều so với cho học trò đọc sách ở lớp học!
“Uổng cho ta làm ngôn quan bao nhiêu năm nay, hiện giờ còn làm ti nghiệp, chịu trách nghiệm việc bồi dưỡng đạo đức cho các học trò, kết quả lại không nhìn nhận vấn đề thấu đáo bằng một người trẻ tuổi, không làm tốt bằng hắn!” Diêu Chính thấy lòng mình chua xót.
Hắn ta cảm giác cách dạy học này của Lâm Bắc Phàm rất hay, chắc chắn phải áp dụng rộng rãi để các học trò được tìm hiểu nhiều hơn về nỗi khổ của người dân.
Chỉ có được trải nghiệm nỗi khổ của dân chúng thì các học trò mới biết sau này nên làm thế nào.
Mặt trời xuống núi, hoạt động dạy học diễn ra trong ba ngày cuối cùng cũng kết thúc.
“Đây chính là đạo làm quan mà bản quan dạy cho các ngươi!”
Lâm Bắc Phàm đứng trước các học trò, nói bằng giọng bình thản mà chân thành: “Về phần học được bao nhiêu, trải nghiệm được bao nhiêu thì phải xem bản thân các ngươi! Dẫu sao thì các ngươi đều là những người đang sống, có suy nghĩ và cách lý giải riêng của mình, bản quan có nói nhiều cũng vô dụng!”
“Xin được tế tửu dạy bảo!” Mọi người đồng thanh nói.
“Trước khi chia tay, bản quan hỏi các ngươi một câu hỏi, đây cũng là câu hỏi cuối cùng!” Lâm Bắc Phàm nói.
“Mời tế tửu hỏi, chúng học trò biết sẽ tích cực trả lời!” Mọi người lại đồng thanh nói.
“Câu hỏi này có hơi hóc búa!”
Lâm Bắc Phàm híp mắt cười, đoạn bảo: “Sau này các ngươi bước lên quan trường chắc chắn sẽ phải đứng trước rất nhiều sự mê hoặc và cả sự chèn ép đến từ cấp trên! Nếu các ngươi không tham, hoặc không hối lộ thì không thể thực hiện được hoài bão của mình! Thế nhưng nếu tham, nếu hối lộ rồi thì các ngươi lại vi phạm pháp luật, hủy hoại danh tiếng cả đời!”
“Vậy nên lúc đó các ngươi phải lựa chọn như thế nào?”
Mọi người trừng to mắt một cách kinh ngạc, có người còn há to miệng đến mức có thể nuốt chửng một quả trứng gà.
Câu hỏi này nào chỉ dừng lại ở việc hóc búa, nó còn rất sắc sảo nữa!
Nó đã đâm thẳng vào xương cốt của bọn họ, một đao chí mạng!
Trông vẻ mặt hoang mang của đám học trò, Lâm Bắc Phàm híp mắt cười, đoạn bảo: “Câu hỏi này bắt buộc phải trả lời, ai cũng có phần, Diêu đại nhân cũng không phải ngoại lệ.”
“Hả? Hạ quan cũng phải trả lời ư?” Diêu Chính ngẩn người.
Một học trò chắp tay, nói: “Khởi bẩm tế tửu đại nhân, chuyện này còn phải hỏi hay sao ạ? Chúng ta đều được đọc sách thánh hiền, được học theo đạo của Khổng Tử, Mạnh Tử nên chắc chắn phải biết kỉ luật, trong sạch, khắc chế bản thân, thứ không nên lấy thì đừng lấy, chuyện không nên làm thì đừng làm, có vậy mới không phụ lòng bệ hạ, không thẹn với các thánh nhân trong lịch sử, không thẹn với trời đất và chính bản thân mình!”
“Đúng vậy, bất kể ra sao thì cũng không được tham lam!”
“Không được làm tham quan!”
“Chúng ta đọc sách thánh thì phải hiểu nghiêm minh, công chính, làm quan là phải tạo phúc!”
“Bằng không chúng ta đọc nhiều sách như thế để làm gì?”
Câu trả lời này của học trò kia đã được rất nhiều người ủng hộ.
“Nói đúng lắm!”
Lâm Bắc Phàm gật đầu, hắn híp mắt cười: “Thế nhưng nếu có người kề đao lên cổ ngươi, bắt ngươi tham ô, ngươi không tham thì sẽ chặt rơi đầu ngươi, lúc đó ngươi tính làm thế nào?”
Đối phương vẫn tiếp tục nói với giọng đầy chính nghĩa, sắc mặt cũng không thay đổi: “Dẫu có phải đánh đổi bằng cái mạng này thì ta cũng không thỏa hiệp! Ta không sợ tan xương nát thịt, trên cuộc đời này ta chỉ muốn làm một người chính trực!”
Lâm Bắc Phàm lại nói: “Nếu hắn ta kề đao lên cổ vợ con ngươi thì ngươi có chịu tham không?”
Gương mặt đối phương đổ mồ hôi, song giọng của hắn ta vẫn rất kiên cường: “Không chịu! Tính mạng chỉ là chuyện nhỏ, mất khí tiết mới là chuyện lớn! Ta tin bọn họ ở dưới suối vàng chắc chắn sẽ hiểu được nỗi khổ của ta!”
“Nếu hắn ta kề đao lên cổ cha mẹ ngươi thì ngươi có chịu tham không?”
Mặt đối phương lại đổ đầy mồ hôi: “Chuyện này… ta vẫn không chịu! Trong lòng thấy hổ thẹn với cha mẹ, chỉ đành để kiếp sau làm trâu làm ngựa báo đáp công ơn nuôi dưỡng!”
“Nói một câu bất kính, nếu thanh đao kề lên cổ bệ hạ thì ngươi có chịu tham hay không?”
“Ta…”
Đối phương há hốc miệng, mồ hôi đổ ướt đẫm. Đây là một câu hỏi chí mạng, hắn ta biết phải trả lời sao giờ?
Trả lời kiểu gì cũng chết!
Lâm Bắc Phàm cười ha ha: “Nếu hắn ta lấy tính mạng dân chúng trong thiên hạ ra để uy hiếp ngươi thì ngươi có chịu tham hay không?”
Chương 584 Không thể trả lời được
“Chuyện này… sao có thể có chuyện này được?” Học trò kia bắt đầu hoang mang.
“Sao lại không có? Ví dụ như ngươi nước mất nhà tan, song quân chủ của địch quốc vô cùng yêu thích tài năng của ngươi, muốn trọng dụng ngươi, thế là lấy người dân ở đất nước ngươi ra để uy hiếp ngươi! Ngươi sẽ chọn chịu đựng nhẫn nhục, gánh cái danh tham sống sợ chết hay là ngươi kéo tất cả dân chúng cùng xuống suối vàng để bảo vệ sự trong sạch của mình?”
“Ta…”
Đối phương sợ đến mức đờ người ra.
Lâm Bắc Phàm lại nói: “Trung hiếu nhân nghĩa là đại đạo chí thánh mà các bậc hiền nhân để lại cho chúng ta, là luân thường đạo đức mà chúng ta bắt buộc phải tuân theo! Ban nãy ngươi không lo đến sống chết của vợ con là bất nghĩa! Không lo đến sống chết của cha mẹ là bất hiếu! Không lo đến sống chết của quân vương nghĩa là bất trung! Không lo đến sống chết của dân chúng là bất nhân!”
“Đến trung hiếu nhân nghĩa ngươi còn không có mà còn đòi giữ gìn sự trong sạch của mình ư? Lúc ấy ngươi cần trong sạch thì có tác dụng gì? Để bảo vệ sự trong sạch của mình, ngươi lại nhẫn tâm hại chết tất cả mọi người sao?”
Học trò kia sợ đến mức mặt mày trắng bệch, hắn ta run như cầy sấy.
Lâm Bắc Phàm lại gọi học trò thứ hai ra hỏi: “Ngươi thấy thế nào về câu hỏi của bản quan?”
“Chuyện này…”
Học trò thứ hai tên là Quản Trung, mới nãy hắn ta đã bị Lâm Bắc Phàm hỏi một loạt các câu hỏi chết chóc, hỏi đến mức hắn ta hoa mắt chóng mặt.
Hắn ta đáp, giọng nói tràn ngập vẻ “xin tha”: “Vậy thì trò… trò sẽ chọn tham một chút!”
Lâm Bắc Phàm khẽ cười: “Nói hay lắm!”
Đối phương đang định vui mừng thì Lâm Bắc Phàm lại làm động tác chém đầu: “Dám tham cơ à? Chém đầu!”
“Nhưng ta tham vì cả nhà cơ mà! Bọn họ lấy tính mạng gia đình ta ra để làm khó ta, ta không tham thì cả nhà đều sẽ mất mạng, ta không thể không tham!” Đối phương tranh cãi.
“Biết hiếu thuận là điều đáng mừng, nhưng tham ô là phạm pháp, vẫn phải chém đầu!” Lâm Bắc Phàm tiếp tục làm động tác cắt cổ.
Đối phương lại nói: “Ta tham vì bệ hạ, như này chắc không sai nữa rồi chứ?”
Lâm Bắc Phàm híp mắt cười: “Ngươi nói vậy người khác có tin nổi không? Bệ hạ sẽ để ngươi tham ô là chuyện gây tranh cãi nhất cái thiên hạ này! Vẫn phải chém đầu, người đầu tiên giết ngươi chính là bệ hạ!”
Đối phương muốn đổ gục: “Ta tham vì dân chúng, như vậy được rồi chứ?”
Lâm Bắc Phàm lạnh lùng cười: “Nực cười! Dân chúng sẽ để ngươi tham sao? Mọi người ghét nhất là tham quan đó! Chỉ cần ngươi tham thật thì bọn họ sẽ hận ngươi đến chết, cuối cùng kẻ giết ngươi chính là những người dân mà ngươi bảo vệ!”
Tất cả mọi người đều sụp đổ: “Không tham là sai, tham cũng là sai, rốt cuộc chúng ta phải làm thế nào đây? Mong tế tửu đại nhân chỉ bảo!”
Lâm Bắc Phàm thầm cười khổ, ta mà biết làm thế nào thì hay biết mấy!
Dù sở hữu hệ thống nhưng hắn cũng chỉ đành vất vả tìm đường sống, một mình chịu đựng tất cả nghiệp chướng!
Lâm Bắc Phàm lắc đầu: “Đó giờ câu hỏi này không hề có đáp án tiêu chuẩn.”
“Về sau khi gặp phải vấn đề này, lúc nào cần tham thì hãy tham, lúc nào không cần tham thì đừng tham! Dù hiện giờ ngươi không tham thì sau này có khả năng ngươi sẽ tham! Hiện giờ tham, sau này có lẽ ngươi sẽ tỉnh ngộ!”
“Song mong các ngươi hãy nhớ rõ!”
Ánh mắt Lâm Bắc Phàm bỗng trở nên nghiêm khắc: “Sau này không cần biết các ngươi có tham hay không, tốt nhất là các ngươi nên cẩn thận cho ta! Một khi để ta phát hiện ra các ngươi đã tham ô được bao nhiêu thì ta sẽ cuỗm đi của các ngươi bấy nhiêu! Lần thứ hai phát hiện thì sẽ tăng lên! Lần thứ ba tăng tiếp… Nếu các ngươi không giao ra thì cứ việc đợi ăn đòn! Giống như khi ta ở Quốc Tử Giám ấy, các ngươi hiểu chưa?”
Nhớ đến những gì Lâm Bắc Phàm đã làm ở Quốc Tử Giám, mọi người bèn run bần bật.
“Hiểu rồi thưa tế tửu đại nhân!”
Lâm Bắc Phàm gật đầu tỏ vẻ hài lòng: “Ừm, các ngươi hiểu là tốt, trở về đi!”
Mọi người chào tạm biệt, Lâm Bắc Phàm cũng quay đầu rời đi.
Diêu Chính đang định đi thì lại do dự, hắn ta quay đầu nhìn bóng dáng Lâm Bắc Phàm, đột nhiên cảm thấy hắn thật cô độc.
Còn một người nữa cũng thấy bóng lưng của Lâm Bắc Phàm toát lên vẻ cô độc là Lý Ngọc Tâm cô nương. Nàng khẽ hô một tiếng: “Lâm đại nhân!”
Lâm Bắc Phàm nhìn về hướng tiếng gọi, chỉ thấy Lý Ngọc Tâm mặc đồ trắng toát đang đeo một giỏ thuốc. Hắn bèn chạy bước nhỏ tới, mỉm cười nói: “Ngọc Tâm cô nương, ngươi vừa mới xem bệnh về hả?”
“Đúng vậy, Lâm đại nhân, ta vừa mới đi xem bệnh về!”
Lý Ngọc Tâm đã tới trước mặt Lâm Bắc Phàm.
Lâm Bắc Phàm trông thấy một tầng mồ hôi trên gò má và vầng trán của nàng, trên người nàng còn tỏa ra hương thuốc nhàn nhạt.
Không biết vì sao nhưng hắn lại hơi động lòng trước một Lý Ngọc Tâm như thế này.
“Ngọc Tâm cô nương, để ta đeo giỏ thuốc giúp ngươi!”
“Không cần đâu, tiểu nữ đã quen rồi, không dám làm phiền đại nhân ạ!”
Hai người bèn sóng vai đi về phía trước, trông như một đôi kim đồng ngọc nữ.
Lý Ngọc Tâm tò mò hỏi: “Lâm đại nhân, ban nãy ngươi làm gì thế? Tiểu nữ trông thấy ngươi chào tạm biệt với các học trò…”
Lâm Bắc Phàm khẽ mỉm cười: “Bản quan vẫn là tế tửu Quốc Tử Giám, ban nãy đưa đám học trò đi trải nghiệm nỗi khổ của người dân, học tập đạo làm quan!”
Lý Ngọc Tâm cười: “Đại nhân đúng là tận tâm thật, sau này chắc chắn bọn họ sẽ trở thành những vị quan tốt được người dân yêu mến.”
Lâm Bắc Phàm lắc đầu, hắn cười: “Không mong gì hơn, chỉ cần về sau khi bọn họ lên làm quan có thể đứng ra bảo vệ dân chúng là đủ rồi!”
“Giống như đại nhân vậy!”
Lý Ngọc Tâm trộm liếc sườn mặt của Lâm Bắc Phàm, mặt nàng hơi đỏ nên đành cúi đầu xuống.
Chương 585 Giang Nam mất mùa
“À đúng rồi, Ngọc Tâm cô nương, sao muộn vậy ngươi mới về? Đã thế còn đi một mình nữa, quá nguy hiểm!” Lâm Bắc Phàm hỏi.
Lý Ngọc Tâm mỉm cười, nói: “Được đại nhân quản lý, vấn đề trị an ở kinh thành đã tốt hơn rất nhiều, một mình đi trên phố vẫn an toàn, đại nhân không cần lo lắng! Còn sở dĩ tiểu nữ về muộn là vì bệnh nhân nhiều quá.”
Đôi mắt Lâm Bắc Phàm lộ vẻ khó hiểu: “Bệnh nhân nhiều sao? Chuyện gì thế?”
Lý Ngọc Tâm nhìn dáng vẻ của Lâm Bắc Phàm là biết hắn đang lo lắng điều gì, nàng cười: “Đại nhân không cần lo lắng, cũng không phải chuyện gì lớn, chỉ là bọn họ đã ăn phải thứ gì đó không tốt nên đau bụng, đã được uống thuốc rồi, nghỉ ngơi hai ngày là khỏe!”
“Hóa ra là vậy, bản quan yên tâm rồi!”
Lâm Bắc Phàm mỉm cười rồi đưa ra lời mời: “Ngọc Tâm cô nương đã lâu không tới phủ ta! Mời không bằng tình cờ gặp, tối nay ngươi tới nhà ta ăn cơm rồi hẵng đi, nương tử nhà ta vẫn luôn nhắc đến ngươi đó!”
“Đa tạ đại nhân đã mời, tiểu nữ từ chối thì bất kính ạ!” Lý Ngọc Tâm vui vô cùng.
Hai người vừa nói vừa cười cho đến khi về tới Lâm phủ.
Lâm Bắc Phàm phải tới thư phòng xử lý một vài chuyện, Lý Sư Sư bèn tiếp đãi Lý Ngọc Tâm.
Nàng vui vẻ lắm: “Ngọc Tâm muội muội, cuối cùng ngươi cũng tới, trông ngươi gầy đi nhiều lắm đó!”
“Sư Sư tỷ tỷ, lâu rồi không gặp, khí sắc của ngươi càng lúc càng tốt!”
Lý Ngọc Tâm cũng rất vui, nàng nắm lấy tay Lý Sư Sư, nói: “Nghe đại nhân bảo ngươi thường nhắc đến ta, thế nên ta qua thăm ngươi!”
“Ta thường nhắc đến ngươi… đâu có đâu?” Lý Sư Sư chớp mắt.
“Không sao?” Gương mặt Lý Ngọc Tâm lộ vẻ mờ mịt.
Lý Sư Sư khẽ đảo mắt, nàng khẽ cười: “Thực ra là phu quân thường hay nhắc đến ngươi! Bảo những khi không có ngươi, một ngày mà cứ như một năm! Thế nên Ngọc Tâm muội muội à, rảnh thì thường xuyên tới nhé!”
“Đại nhân… thường nhắc đến ta thật à?” Lý Ngọc Tâm vừa mừng vừa ngại ngùng.
“Chẳng lẽ thiếp thân lại lừa ngươi?”
Lý Sư Sư mỉm cười: “Thế nên ngươi nhất định phải thường xuyên tới đây, cứ coi nơi này như nhà của mình, thiếp thân muốn làm tỷ muội tốt với ngươi cả đời!”
“Ừm!” Lý Ngọc Tâm cúi đầu, đáp với giọng nhỏ như muỗi kêu.
Lúc bấy giờ, tiểu quận chúa chạy ùa vào: “Tới rồi đây tới rồi đây, ta tới rồi đây. Tối nay có món gì ngon thế? Đã nấu xong cơm tối chưa, ta đói bụng sắp chết rồi đây!”
Lý Sư Sư vừa cười vừa bảo: “Tiểu quận chúa, cơm sắp xong rồi! Đợi nửa nén hương nữa là có thể ăn!”
“Được được!” Tiểu quận chúa vui vẻ gật đầu.
Lâm Bắc Phàm thấy ồn ào, bèn bất lực nói: “Ngày thường không thấy bóng dáng quận chúa đâu, lúc ăn cơm thì lại rất tích cực!”
“Ăn cơm không tích cực thì chắc não có vấn đề!” Tiểu quận chúa đáp một cách hùng hổ.
“Ăn cơm quá tích cực, thần kinh cũng có vấn đề!”
Lâm Bắc Phàm nghiêm mặt: “Để ta xem dây thần kinh nào của quận chúa bị sai nào, sao mà quận chúa cứ ngơ ngơ ra thế?”
“Đồ đáng ghét! Cái tên nhà ngươi xấu xa ghê, ta tới nhà bếp đây, không thèm để ý đến ngươi nữa!”
Ngoài sân tràn đầy những tiếng cười vui vẻ.
Tuy nhiên lúc này, tâm trạng của Giang Nam vương ở Giang Nam lại không hề vui vẻ.
Hắn ta đang đội ánh nắng chói chang tới một thửa ruộng, mồ hôi mồ kê đầm đìa.
Nhìn dòng sông khô cằn cùng với những cây lúa đang dần héo úa, trong lòng sốt sắng: “Thời tiết bị làm sao thế không biết? Đã ba tháng liên tiếp không thấy một giọt mưa nào cả, trời nóng như đổ lửa, sông cũng khô cằn hết… Còn tiếp diễn như này nữa thì vụ mùa sẽ thất thu mất!”
Hiện giờ hắn ta đang ở trong thời kỳ quan trọng, chỉ có đợi sau khi thu hoạch, chuẩn bị lương thực đầy đủ thì hắn ta mới có thể phất cờ khởi nghĩa.
Kết quả vụ mùa thất thu, quân lực cũng sẽ giảm đi rất nhiều.
Một đám quan viên bên cạnh sợ đến mức run cầm cập, bọn họ chỉ sợ vương gia giáng tội.
Giang Nam vương không trách tội bọn họ, bởi lẽ hắn ta biết rõ một điều rằng chuyện này không hề liên quan đến những người ấy.
Thời tiết như vậy đâu phải do con người điều khiển?
Giang Nam vương ngẩng đầu nhìn mặt trời treo trên cao, hắn ta lau mồ hôi, đoạn không nhịn được mà mở miệng mắng: “Ông trời à, năm ngoái ngươi cho bản vương một trận lũ lụt, năm nay lại cho bản vương một trận hạn hán, ngươi đang nhắm vào bản vương đúng không?”
Hắn ta bỗng nghĩ đến điều gì đó: “À đúng rồi, tình hình lương thực ở Nguyên Thành ra sao rồi?”
Mọi người đưa mắt nhìn nhau, chẳng ai dám lên tiếng.
“Phú Quý, ngươi nói cho bản vương biết ngay!”
Giang Nam vương nghiêm mặt: “Có gì nói nấy, nói cho hoàn chỉnh vào! Nếu dám bịa đặt quân tình thì bản vương sẽ hỏi tội ngươi!”
“Vâng thưa vương gia!”
Da đầu Vương Phú Quý tê dại, hắn ta đứng ra, chắp tay nói: “Khởi bẩm vương gia, từ đầu năm đến nay kinh thành vẫn luôn mưa thuận gió hòa, thời tiết ấm áp như mùa xuân, lương thực sinh trưởng vô cùng tốt! Cộng thêm việc phủ doãn phát triển thủy lợi trên quy mô lớn, đưa ra tám phương pháp nông nghiệp và nhân rộng các loại phân bón nên năm nay việc tăng sản lượng lương thực chỉ là chuyện nhỏ!”
![[ ĐN KNY ] Xuyên Không Về Làm Bạn Gái Muichirou !!](https://vietwriter.vn/data/attachment-files/2023/08/359012_1692454582339.png)
Bình luận facebook