Viet Writer
Và Mai Có Nắng
-
Chương 26
Chương 55
Người ta đồn rằng, một khi bước vào Nhà rửa tội San Giovanni, sẽ không thể không ngẩng đầu nhìn lên phía trên. Mặc dù dã vào trong gian phòng này nhiều lần, nhưng lúc này Langdon vẫn cảm nhận được ảnh hưởng huyền bí của nơi đây, anh ngước mắt nhìn lên trần nhà.
Cao tít phía trên đầu, bề mặt mái vòm bát giác của Nhà rửa tội rộng hơn hai mươi tư mét từ một cạnh bất kì tới cạnh đối diện. Nó phát ra ánh sáng lấp lánh như thể được làm bằng than đá đang cháy âm ỉ. Bề mặt màu vàng hổ phách láng bóng phản chiếu ánh sáng xung quanh không đều nhau hắt lên từ hơn một triệu viên gạch ốp men- những mảnh gốm khảm không dùng vữa nhỏ xíu được cắt bằng tay từ một loại gốm men thạch anh thủy tinh. Chúng được sắp xếp thành sáu vòng tròn đồng tâm mô tả những quang cảnh lấy ra từ Kinh Thánh.
Thêm vào vẻ ảm đạm của phần phía trên gian phòng, ánh sáng tự nhiên xuyên vào không gian tối tăm qua một ô mắt trần ở chính giữa – giống điện Patheon ở Rome – được tăng cường bằng một dãy ô cửa sổ cao và hẹp., khoét sâu vào tường, nơi từng cột ánh sáng lọt qua, tập trung đến mức trông như đặc quánh, giống những xà rầm kết cấu chống đỡ ở những góc thay đổi.
Khi cùng Sienna bước sâu hơn vào phía bên trong, Langdon để ý quan sát phần trần nhà khảm gốm huyền thoại – một cách thể hiện thiên đường và địa ngục nhiều tầng, giống như mô tả trong Thần khúc.
Dante Alighieri đã tới thăm nơi này khi còn bé, Langdon nghĩ thầm. Cảm hứng từ phía trên.
Lúc này ánh mắt Langdon dừng hẳn lại ở trung tâm của phần khảm gốm. Ngay phía trên bàn thờ chính là một bức tượng Chúa Jesus cao hơn bảy mét, ngồi phán xét những kẻ được cứu rồi và những kẻ bị nguyền rủa.
Bên tay phải của Jesus, những người ngay thẳng nhận phần thương là sự trường sinh. Tuy nhiên, bên tay trái của Người, những kẻ tội lỗi lại bị ném đá, nung trên cọc nhọn, và bị tất cả các loại sinh vật ăn thịt.
Quan sát cảnh hành hạ là quỷ Satan bằng gốm khảm rât lớn,được khắc họa như một con thú địa ngục ăn thịt người. Langdon luôn cảm thấy kinh hãi khi nhìn thấy hình ảnh này, thứ hơn bảy trăm năm trước đã trừng mắt nhìn xuống cậu bé Dante Alighieri, dọa nạt và cuối cùng truyền cảm hứng cho phần khắc họa sinh động của cậu về những gì ẩn náu ở tầng địa ngục cuối cùng.
Bức tranh gốm khảm đầy hăm dọa phía trên đầu mô tả con quỷ có sừng đang ngấu nghiến một người. Đôi chân nạn nhân lủng lẳng thõng xuống từ miệng Satan chẳng khác gì đôi chân của những kẻ tội đồ bị chôn vùi một nửa trong rãnh Malebodge của Dante.
Lo ‘mperador del doloroso regno, Langdon nghĩ bụng, nhớ lại lời văn nguyên tác tiếng Ý của Dante. Vị hoàng đế của vương quốc kinh khủng.
Hai con rắn lớn uốn mình trườn từ tai của Satan cũng đang ăn thịt những kẻ tội đồ, cảm giác rằng Satan có ba đầu, chính xác như Dante đã mô tả về nhân vật này trong Khổ cuối cùng của Hỏa ngục. Langdon lọc lại trí nhớ và nhớ lại những phân mảng trong trí tưởng tượng của Dante.
Trên đầu quỷ có ba bộ mặt…ba cái cằm ròng ròng máu tươi…ba cái miệng như máy nghiền…nghiến ngấu một lúc ba kẻ tội đồ.
Langdon biết rằng quỷ Satan với ba phần mang ý nghĩa biểu tượng: Đặt Satan trong thế cân bằng hoàn hảo với Chúa ba ngôi.
Lúc ngước nhìn lên cảnh tượng hãi hùng này, Langdon cố gắng hình dung ra hiệu quả mà bức tranh gốm khảm tạo ra với cậu bé Dante, người đến dự các buổi lễ tại nhà thờ này trong nhiều năm liền, và nhìn Satan trừng mắt với mình mỗi lần cậu cầu nguyện. Tuy nhiên, sáng nay, Langdo có cảm giác bất an rằng vua quỷ đang trừng mắt với chính anh.
Anh vội cụp mắt nhìn xuống ban công tầng hai và hành lang đứng của Nhà rửa tội – khu vực duy nhất phụ nữ được phép đứng để xem lễ rửa tội, rồi nhìn đến ngôi mộ treo của Giáo hoàng đối cử John XXIII. Xác ông nằm yên nghỉ ở bức tường tít trên cao giống như một người hang hay chủ thể trong trò thăng thiên của một nhà ảo thuật.
Cuối cùng, mắt anh mới hướng tới phần nền ốp gạch men trang trí, nơi nhiều người tin có ám chỉ đến thiên văn học thời Trung cổ. Anh đưa mắt lướt qua những hoa văn đen trắng phức tạp tới chính giữ phòng.
Nó kia rồi, anh nghĩ thầm, biết rõ mình đang nhìn đúng vị trí nơi Dante Alighieri được rửa tội trong giai đoạn nửa sau thế kỉ XIII. “Ta trở về như một thi sĩ…ngay bồn nước rửa tội của ta”, Langdon nói, giọng anh vang vọng qua không gian trống vắng. “Nó đây rồi.”
Sienna trông có vẻ lo lắng khi mắt cô nhìn đến khu vực chính giữa sàn nhà, nơi lúc này Langdon đang chỉ tay. “Nhưng…ở đó chẳng có gì cả.”
“Không còn thấy nữa”, Langdon trả lời.
Tất cả những gì còn lại là một bề mặt tám cạnh màu nâu đỏ rất lớn. Khu vực tám cạnh bằng phẳng một cách khác thường này đã phá vỡ hoa văn của sàn nhà được trang trí kỹ càng, trông khác gì một hố lớn vá víu qua loa, mà thực tế đúng là như vậy.
Langdon giải thích nhanh rằng cái bổn rửa tội nguyên gốc của nơi này từng là một cái bể bát giác lớn đặt ở chính giữa gian phòng. Trong khi các bồn hiện đại thường là những bể được nâng cao lên thì những bồn thời xưa lại đúng với nghĩa đen của từ bồn - "suối nguồn" hoặc "đài phun" - và trong trường hợp này là một bể nước sâu để những người làm lễ có thể dầm mình trong đó. Langdon thắc mắc gian phòng đá này sẽ vang như thế nào khi trẻ con hét lên vì sợ hãi lúc bị dìm xuống bể nước lạnh như đá từng tọa lạc ở giữa phòng.
"Lễ rửa tội ở đây rất lạnh lẽo và đáng sợ", Langdon nói. "Nghi lễ khai tâm đích thực. Thậm chí còn nguy hiểm. Người ta cho rằng Dante từng nhảy vào bổn để cứu một đứa trẻ chết đuối. Nhưng dù thế nào thì cái bồn nguyên thủy cũng đã bị lấp lại vào một thời điểm nào đó trong thế kỷ XVI".
Sienna bắt đẩu quét mắt khắp tòa nhà với vẻ lo lắng thấy rõ. "Nhưng nếu bồn rửa tội của Dante đã không còn thì... Ignazio giấu chiếc mặt nạ ở đâu chứ?"
Langdon hiểu nổi lo lắng của cô. Không thiếu gì chỗ giấu trong gian buồng mênh mông này - phía sau những cây cột, tượng, mộ phần, bên trong các hốc tường, trên bàn thờ, thậm chí trên gác.
Tuy nhiên, Langdon cảm thấy rất tự tin khi anh xoay người nhìn về cánh cửa nơi họ vừa bước vào. "Chúng ta nên bắt đầu từ chỗ đó", anh nói, tay chỉ một khu vực sát tường ngay bên phải cổng Thiên đường.
Trên một nền cao, phía sau cánh cửa có trang trí, là một bệ lục giác cao bằng đá cẩm thạch có chạm khắc, trông giống một bàn thờ nhỏ hoặc bàn hành lễ. Mặt ngoài được chạm trổ cầu kỳ đến mức trông nó giống như một mặt đá ngọc trai. Trên nóc bệ cẩm thạch ấy là phần mặt gỗ nhẵn thín với đường kính khoảng một mét.
Sienna cỏ vẻ không chắc chẳn lắm khi theo Langdon lại gần đó. Lúc họ bước lên các bậc cấp và tiền vào bên trong cánh cổng bảo vệ, Sienna nhìn rõ hơn và thảng thốt giật mình, nhận ra thứ mình đang nhìn thấy.
Langdon mỉm cười. Chính xác, nó không phải là bàn thờ hay bàn. Phần mặt gỗ nhẵn thín bên trên thực ra là cái nắp đậy – nắp của một cấu trúc rỗng.
"Bồn rửa tội phải không?", cô hỏi.
Langdon gật đầu. "Nếu Dante được rửa tội ngày hôm nay, nhất định phải là cái bể ở chỗ này." Không bỏ phí thời gian, anh quả quyết hít một hơi thật sâu và đặt tay lên cái nắp gỗ, thoáng chút đề phòng khi chuẩn bị di chuyển nó.
Langdon nắm chặt mép của cái nắp và đẩy sang một bên, thận trọng cho nắp trượt khỏi bệ cẩm thạch và đặt lên sàn bên cạnh bồn. Sau đó anh ngó vào bên trong không gian trống rỗng, tối om rộng ngót sáu mươi phân.
Cảnh tượng kỳ lạ khiến Langdon phải nuốt khan.
Từ trong bóng tối, cái mặt nạ người chết của Dante Alighieri đang nhìn lại anh.
Chương 56
Hãy tìm và anh sẽ thấy.
Langđon đứng bên mép bổn rửa tộí và đăm đăm nhìn xuống cái mặt nạ người chết nhợt nhạt, nhăn nhúm đang nhìn thẳng lên trên. Cái mũi khoằm và cái cằm chỉa ra không lẫn đi đâu được.
Dante Alighieri.
Gương mặt vô hồn trông đã đủ kinh dị, nhưng vị trí của nó trong bồn có gì đó dường như siêu nhiên. Mất một lúc, Langdon vẫn không dám chắc mình đang nhìn thấy gì.
Không lẽ cái mặt nạ.. lơ lửng?
Langdon cúi xuống thấp, nhìn kỹ hơn quang cảnh trước mắt, Bồn nước sâu vài thước – giống một cái giếng hơn là bể nông - thành bồn dựng đứng chạy thẳng xuống phần đáy lục giác đổ đầy nước. Rất lạ là cái mặt nạ dường như treo lửng lơ trong bồn, ngay phía trên mặt nước như thế có phép lạ.
Phải mất một lúc Langdon mới nhận ra điểu gì gây nên ảo giác đó. Bồn nước có một trụ dựng đứng ở chính giữa chỉ cao phân nửa bồn và đầu mút có một đĩa kim loại nhỏ vượt lên khỏi mặt nước. Cái đĩa đó có vẻ là một vòi phun trang trí và có lẽ là chỗ để đặt một đứa trẻ ngồi lên, nhưng lúc này nó là bệ đỡ cho cái mặt nạ của Dante được nhấc cao lên khỏi mặt nưóc một cách an toàn.
Cả Langdon và Sienna đều không nói một lời nào khi họ đứng bên nhau nhìn xuống khuôn mặt nhăn nhúm của Dante Alighieri, vẫn được bọc kín trong chiếc túi Ziploc của anh, như thể ông đã bị chết ngạt. Mất một lúc, hình ảnh gương mặt đăm đăm nhìn lên từ một bể nước gợi lên trong Langdon cái trải nghiệm hãi hùng của chính anh khi còn là một cậu bé, bị kẹt dưới đáy giếng, tuyệt vọng nhìn lên trên.
Cố xua ý nghĩ đỏ khỏi tâm trí, anh thận trọng cúi xuống và cầm lấy một bên mép mặt nạ, vị trí lẽ ra là tai của Dante. Mặc dù khuôn mặt rất nhỏ so với tiêu chuẩn hiện đại, nhưng cái đĩa cổ lại nặng hơn anh tưởng. Anh từ từ nhấc mặt nạ ra khỏi bồn và giơ nó lên đế cả anh và Sienna đều có thể kiểm tra nó gần hơn.
CHO dù nhìn qua lớp túi nhựa, cái mặt nạ trông vẫn giống như người thật. Từng nếp nhăn và dị tật trên gương mặt của thi sĩ đều được khắc họa lại trong lóp thạch cao ướt. Trừ một vết nứt cũ chính giữa mặt nạ, còn lại hiện vật này ở trong điều kiện hoàn hảo.
"Lật ngược lại xem", Sienna thì thào. "Xem phía sau nào."
Langđon cũng đang định làm việc đó. Máy quay an ninh tại Cung điện Vecchio cho thấy rõ ràng Langdon và Ignazio phát hiện được gì đó ở mặt sau của chiếc mặt nạ - thứ đáng quan tâm đến mức hai người đàn ông này phải mang cả hiện vật ra khỏi Cung điện.
Hết sức cẩn thận để không làm rơi cái mặt nạ thạch cao dễ vỡ, Langdon lật ngược mặt nạ và đặt úp xuống trên lòng bàn tay phải của mình để họ có thể xem xét mặt sau. Không như phần gương mặt nhăn nhúm dãi dầu mưa nắng của Dante, phía trong mặt nạ nhẵn thín và trống trơn. Vì không dùng đế đội nên mặt sau của chiếc mặt nạ được đổ thạch cao nhằm tăng thêm độ cứng cáp, tạo thành một bề mặt lõm không tì vết, giống như một bát súp nông.
Langdon không biết mình hy vọng tìm thấy gì ở mặt sau chiếc mặt nạ, nhưng chắc chắn là không phải như thế này.
Chẳng có gì cả.
Hoàn toàn chẳng có gì.
Chỉ là một bề mặt trống trơn, nhẵn nhụi.
Sienna có vẻ cũng bối rối không kém. “ Chỉ là thạch cao trơn thôi mà”, cô thì thào. "Nếu thế thì anh và Ignazio đã nhìn thấy gì chứ?"
Anh không biết, Langdon nghĩ, tay kéo căng túi nhựa để nhìn cho rõ hơn. Ở đây chẳng có gì cả. Với tâm trạng càng lúc càng chán ngán, Langdon đưa chiếc mặt nạ vào một quầng sáng và xem xét thật kỹ. Khi anh lật ngược món đồ để nhìn cho rõ hơn, trong thoáng chốc anh nảy ra ý nghĩ rằng có thể mình đã nhìn thấy một mảng bọt màu nhẹ gần trên đỉnh - một chuỗi dấu vết chạy theo chiều ngang ở mặt trong phần trán của Dante.
Khiếm khuyêí tự nhiên chăng? Hay có lẽ… là thứ gì khác. Langdon lập tức xoay người và chỉ tay về phía một ô đá cẩm thạch có lắp bản lề trên bức tường phía sau họ. "Tìm trong đó xem", anh bảo Sienna. "Xem có khăn lau không?”
Sienna tỏ vẻ hoài nghi, nhưng vẫn làm theo, mở toang cánh tủ kín đáo, nơi chứa ba thứ - van điều khiển mức nước trong bồn, công tắc điều khiển ngọn đèn rọi trong bồn, và một chồng khăn vải lanh.
Sienna ngạc nhiên nhìn Langdon, nhưng Langdon đã từng tới thăm nhiều nhà thờ trên toàn thế giới nên biết rõ các bồn rửa tội gần như lúc nào cũng có sẵn tã lót trẻ em cho các vị cha xứ sử dụng trong trường hợp khẩn cấp - tình huống trẻ sơ sinh đi tiểu bất ngờ trong lúc được ban tên thánh khá phổ biến.
"Tốt quá", anh nói, mắt nhìn chồng khăn. "Giữ cái mặt nạ giây giúp anh nhé?" Anh nhẹ nhàng chuyền chiếc mặt nạ vào tay Sienna và bắt đầu làm việc.
Trước hết, Langdon đặt cái nắp hình lục giác lên bồn để phục hồi lại chiếc bàn nhỏ trông như bàn thờ mà họ nhìn thấy lúc đầu. Rồi anh vớ lấy vài chiếc khăn lanh trong tủ và trải rộng ra như khăn bàn. Cuối cùng, anh bật công tắc đèn, ngọn đèn trên đầu sáng lên, chiếu rõ khu vực rửa tội và bề mặt nắp bể.
Sienna nhẹ nhàng đặt chiếc mặt nạ lên trên bể trong khi Langdon lấy thêm khăn và dùng găng bếp lò để thả chiếc mặt nạ trong túi Ziploc ra, cẩn thận không chạm vào nó bằng tay trần. Một lúc sau, chiếc mặt nạ người chết của Dante đã nằm ngửa lên dưới ánh đèn sáng rực, giống như đầu của một bệnh nhân đã được gây mê trên bàn phẫu thuật.
Các đường nét đầy biểu cảm của chiếc mặt nạ hiện ra dưới ánh đèn càng gớm ghiếc hơn, những nếp nhăn của tuổi già nổi bật nhờ lớp thạch cao phai màu. Langdon không bỏ phí thời gian dùng những găng lót tay tạm bợ của mình lật chiếc mặt nạ lại và nó úp xuống.
Mặt sau của mặt nạ trông đỡ cũ kỹ hơn hẳn mặt trước - sạch sẽ và trắng trẻo chứ không xám xịt và vàng ệch.
Sienna nghiêng đầu, trông có vẻ ngơ ngác. "Anh có thấy mặt bên này trông mới hơn không?"
Phải thừa nhận, sự khác biệt màu sắc rõ ràng hơn so với những gì Langdon hình dung, nhưng mặt này chắc chắn cùng niên đại với mặt trước. "Độ già hóa không đồng đều", anh nói "Mặt sau của mặt nạ bị phần đế trưng bày che nên không bị hiệu ứng già hóa do ánh mặt trời." Langdon ghi nhớ cần tăng gấp đôi độ SPF (27) kính râm của mình.
(27) SPF (Sun Protection Factor): Tác nhân bảo vệ chống nắng. Đây là số đo mức độ bảo vệ trước tia tử ngoại và có phạm vi từ một đến bốn mươi lăm hoặc cao hơn. Một chiếc kính râm có SPF 15 sẽ lọc được chín mươi hai phần trăm tia tử ngoại. Nói cách khác, nó sẽ làm chậm quá trình cháy nắng trên da người sau một trăm năm mươi phút thay vì mười phút, tức là người đó có thể ở ngoài nắng lâu hơn mười lần.
"Khoan đã", Sienna nói, cúi sát xuống nhìn chiếc mặt nạ. "Xem này! Trên trán ấy! Chắc chắn đó là thứ anh và Ignazio nhìn thấy."
Mắt Langdon lướt nhanh trên bể mặt trắng nhẵn tới đúng chỗ bợt màu mà anh nhận thấy lúc trước qua lớp nhựa - một dấu vết mờ chạy ngang phía bên trong phần trán của Dante. Tuy nhiên, lúc này, dưới ánh sáng mạnh, Langdon nhìn thấy rõ những vết này không phải là khiếm khuyết tự nhiên. Chúng do con người tạo ra.
"Đó là... chữ viết", Sienna thì thào, lời nói như nghẹn lại trong họng cô. “Nhưng…”
Langdon săm soi dòng chữ khắc trên lớp thạch cao. Đó là một dòng chữ cái được viết tay bằng thứ chữ bay bướm màu vàng nâu nhạt.
"Tất cả chỉ có vậy thôi sao?", Sienna nói, giọng đầy giận dữ.
Langdon gần như không nghe thấy tiếng cô. Ai viết dòng chữ này? Anh tự hỏi. Ai đó thời Dante chăng? Có vẻ không chắc lắm. Nếu như vậy, một sử gia nghệ thuật nào đó đã nhận ra nó từ rất lâu trong quá trình vệ sinh hay phục chế thường xuyên rồi, và dòng chữ này đã trở thành một phần trong câu chuyện về chiếc mặt nạ. Langdon chưa bao giờ nghe nói về nó cả.
Một khả năng khác chắc chắn hơn vụt đến trong tâm trí anh.
Bertrand Zobrist.
Zobrist là chủ nhân của chiếc mặt nạ và vì thế có thể dễ dàng tiếp cận nó bất cứ khi nào ông ta muốn. Ông ta có thể viết dòng chữ lên phía sau chiếc mặt nạ cách đây không lâu và sau đó đặt nó vào tù cổ mà không để ai biết. Chủ nhân chiếc mặt nạ, Marta đã nói với họ, thậm chí còn không cho nhân viên của chúng tôi mở tủ khi ông ấy vắng mặt.
Langdon nhanh chóng giải thích luận điểm của mình.
Có vẻ Sienna chấp nhận suy luận của anh, nhưng rõ ràng điểu đó khiến cô lo lắng. "Chẳng có nghĩa gì cả", cô nói, vẻ bồn chồn "Nếu chúng ta tin Zobrist đã bí mật viết gì đó đằng sau chiếc mặt nạ người chết của Dante, và còn kỳ công tạo ra cái máy chiếu tí hon đó để chỉ dẫn đến chiếc mặt nạ... thì tại sao ông ta lại không viết gì đó có nghĩa hơn? Ý em là, nó rất vô nghĩa! Anh và em đã tìm kiếm chiếc mặt nạ trọn một ngày, và đây là tất cả những gì chúng ta tìm được sao?"
Langdon tập trung trở lại dòng chữ ở phía sau mặt nạ. Thông điệp viết tay rất ngắn – chỉ dài đúng bảy chữ cái - và phải thừa nhận là trông hoàn toàn không rõ mục đích.
Sienna thất vọng cũng là điều dễ hiểu.
Tuy nhiên, Langdon lại cảm thấy ớn lạnh về những khám phá sắp tới, gần như ngay lập tức nhận ra rằng bảy chữ cái này sẽ cho anh biết mọi điều anh cần về những gì sắp phải làm tiếp theo.
Hơn nữa, anh phát hiện ra một mùi hương thoang thoảng từ chiêc mặt nạ - thứ mùi tiết lộ lý do tại sao lớp thạch cao ở mặt sau lại trắng hơn hẳn mặt trước - và sự khác biệt này chằng liên quan gì đến quá trình già hóa hay ánh mặt trời cả.
"Em không hiểu", Sienna nói. "Các chữ cái đều giống nhau."
Langdon bình tĩnh gật đầu trong lúc nghiên cứu dòng văn tự - bảy chữ cái giống hệt nhau được viết cẩn thận bằng kiểu chữ hoa mỹ phía trong phần trán của Dante.
"Bảy chữ P", Sienna nói. "Chúng ta biết làm gì với thứ này?'
Langdon bình tĩnh mỉm cười và ngước mắt nhìn cô. "Anh gợi ý chúng ta làm đúng những gì lợi nhắn này bảo chúng ta làm.”
Sienna trợn mắt nhin. "Bảy chữ p là... lời nhắn sao?”
"Đúng vậy", anh cười nói. "Và nếu em đã từng tìm hiểu về Dante, thì nó rất rõ ràng,"
***
Bên ngoài Nhà rửa tội San Giovanni, ngưòi đàn ông đeo cà vạt quệt móng tay vào khăn tay và chấm nhẹ những nốt mụn trên cổ. Ông ta cố gắng không để ý đến cảm giác bỏng rát trong mắt lúc đánh mắt nhìn về phía đích đến của mình.
Lối vào dành cho khách du lịch.
Ngoài cửa, một thuyết trình viên dáng vẻ mệt mỏi mặc áo cộc đang hút thuốc và chỉ cho những du khách còn bỡ ngỡ thấy lịch làm việc của khu di tích, được viết theo thời gian quốc tế.
GIỜ MỞ CỬA 13:00 - 17:00
Người đàn ông bị phát ban nhìn đồng hổ đeo tay. Mới có 10 giờ 02 phút sáng. Nhà rửa tội còn đóng cửa thêm mấy tiếng nữa. Ông ta nhìn tay thuyết trình viên một lúc rồi quyết định hành động. Ông ta tháo chiếc khuyên vàng đeo trên tai và đút vào túi. Sau đó, ông ta móc ví ra và kiểm tra bên trong. Ngoài mấy chiếc thẻ tín dụng đủ loại và một mớ tiền euro, ông ta còn mang theo hơn 3000 đô la Mỹ tiền mặt
Thật may, thói tham lam là một tội lỗi mang tính quốc tế.
Người ta đồn rằng, một khi bước vào Nhà rửa tội San Giovanni, sẽ không thể không ngẩng đầu nhìn lên phía trên. Mặc dù dã vào trong gian phòng này nhiều lần, nhưng lúc này Langdon vẫn cảm nhận được ảnh hưởng huyền bí của nơi đây, anh ngước mắt nhìn lên trần nhà.
Cao tít phía trên đầu, bề mặt mái vòm bát giác của Nhà rửa tội rộng hơn hai mươi tư mét từ một cạnh bất kì tới cạnh đối diện. Nó phát ra ánh sáng lấp lánh như thể được làm bằng than đá đang cháy âm ỉ. Bề mặt màu vàng hổ phách láng bóng phản chiếu ánh sáng xung quanh không đều nhau hắt lên từ hơn một triệu viên gạch ốp men- những mảnh gốm khảm không dùng vữa nhỏ xíu được cắt bằng tay từ một loại gốm men thạch anh thủy tinh. Chúng được sắp xếp thành sáu vòng tròn đồng tâm mô tả những quang cảnh lấy ra từ Kinh Thánh.
Thêm vào vẻ ảm đạm của phần phía trên gian phòng, ánh sáng tự nhiên xuyên vào không gian tối tăm qua một ô mắt trần ở chính giữa – giống điện Patheon ở Rome – được tăng cường bằng một dãy ô cửa sổ cao và hẹp., khoét sâu vào tường, nơi từng cột ánh sáng lọt qua, tập trung đến mức trông như đặc quánh, giống những xà rầm kết cấu chống đỡ ở những góc thay đổi.
Khi cùng Sienna bước sâu hơn vào phía bên trong, Langdon để ý quan sát phần trần nhà khảm gốm huyền thoại – một cách thể hiện thiên đường và địa ngục nhiều tầng, giống như mô tả trong Thần khúc.
Dante Alighieri đã tới thăm nơi này khi còn bé, Langdon nghĩ thầm. Cảm hứng từ phía trên.
Lúc này ánh mắt Langdon dừng hẳn lại ở trung tâm của phần khảm gốm. Ngay phía trên bàn thờ chính là một bức tượng Chúa Jesus cao hơn bảy mét, ngồi phán xét những kẻ được cứu rồi và những kẻ bị nguyền rủa.
Bên tay phải của Jesus, những người ngay thẳng nhận phần thương là sự trường sinh. Tuy nhiên, bên tay trái của Người, những kẻ tội lỗi lại bị ném đá, nung trên cọc nhọn, và bị tất cả các loại sinh vật ăn thịt.
Quan sát cảnh hành hạ là quỷ Satan bằng gốm khảm rât lớn,được khắc họa như một con thú địa ngục ăn thịt người. Langdon luôn cảm thấy kinh hãi khi nhìn thấy hình ảnh này, thứ hơn bảy trăm năm trước đã trừng mắt nhìn xuống cậu bé Dante Alighieri, dọa nạt và cuối cùng truyền cảm hứng cho phần khắc họa sinh động của cậu về những gì ẩn náu ở tầng địa ngục cuối cùng.
Bức tranh gốm khảm đầy hăm dọa phía trên đầu mô tả con quỷ có sừng đang ngấu nghiến một người. Đôi chân nạn nhân lủng lẳng thõng xuống từ miệng Satan chẳng khác gì đôi chân của những kẻ tội đồ bị chôn vùi một nửa trong rãnh Malebodge của Dante.
Lo ‘mperador del doloroso regno, Langdon nghĩ bụng, nhớ lại lời văn nguyên tác tiếng Ý của Dante. Vị hoàng đế của vương quốc kinh khủng.
Hai con rắn lớn uốn mình trườn từ tai của Satan cũng đang ăn thịt những kẻ tội đồ, cảm giác rằng Satan có ba đầu, chính xác như Dante đã mô tả về nhân vật này trong Khổ cuối cùng của Hỏa ngục. Langdon lọc lại trí nhớ và nhớ lại những phân mảng trong trí tưởng tượng của Dante.
Trên đầu quỷ có ba bộ mặt…ba cái cằm ròng ròng máu tươi…ba cái miệng như máy nghiền…nghiến ngấu một lúc ba kẻ tội đồ.
Langdon biết rằng quỷ Satan với ba phần mang ý nghĩa biểu tượng: Đặt Satan trong thế cân bằng hoàn hảo với Chúa ba ngôi.
Lúc ngước nhìn lên cảnh tượng hãi hùng này, Langdon cố gắng hình dung ra hiệu quả mà bức tranh gốm khảm tạo ra với cậu bé Dante, người đến dự các buổi lễ tại nhà thờ này trong nhiều năm liền, và nhìn Satan trừng mắt với mình mỗi lần cậu cầu nguyện. Tuy nhiên, sáng nay, Langdo có cảm giác bất an rằng vua quỷ đang trừng mắt với chính anh.
Anh vội cụp mắt nhìn xuống ban công tầng hai và hành lang đứng của Nhà rửa tội – khu vực duy nhất phụ nữ được phép đứng để xem lễ rửa tội, rồi nhìn đến ngôi mộ treo của Giáo hoàng đối cử John XXIII. Xác ông nằm yên nghỉ ở bức tường tít trên cao giống như một người hang hay chủ thể trong trò thăng thiên của một nhà ảo thuật.
Cuối cùng, mắt anh mới hướng tới phần nền ốp gạch men trang trí, nơi nhiều người tin có ám chỉ đến thiên văn học thời Trung cổ. Anh đưa mắt lướt qua những hoa văn đen trắng phức tạp tới chính giữ phòng.
Nó kia rồi, anh nghĩ thầm, biết rõ mình đang nhìn đúng vị trí nơi Dante Alighieri được rửa tội trong giai đoạn nửa sau thế kỉ XIII. “Ta trở về như một thi sĩ…ngay bồn nước rửa tội của ta”, Langdon nói, giọng anh vang vọng qua không gian trống vắng. “Nó đây rồi.”
Sienna trông có vẻ lo lắng khi mắt cô nhìn đến khu vực chính giữa sàn nhà, nơi lúc này Langdon đang chỉ tay. “Nhưng…ở đó chẳng có gì cả.”
“Không còn thấy nữa”, Langdon trả lời.
Tất cả những gì còn lại là một bề mặt tám cạnh màu nâu đỏ rất lớn. Khu vực tám cạnh bằng phẳng một cách khác thường này đã phá vỡ hoa văn của sàn nhà được trang trí kỹ càng, trông khác gì một hố lớn vá víu qua loa, mà thực tế đúng là như vậy.
Langdon giải thích nhanh rằng cái bổn rửa tội nguyên gốc của nơi này từng là một cái bể bát giác lớn đặt ở chính giữa gian phòng. Trong khi các bồn hiện đại thường là những bể được nâng cao lên thì những bồn thời xưa lại đúng với nghĩa đen của từ bồn - "suối nguồn" hoặc "đài phun" - và trong trường hợp này là một bể nước sâu để những người làm lễ có thể dầm mình trong đó. Langdon thắc mắc gian phòng đá này sẽ vang như thế nào khi trẻ con hét lên vì sợ hãi lúc bị dìm xuống bể nước lạnh như đá từng tọa lạc ở giữa phòng.
"Lễ rửa tội ở đây rất lạnh lẽo và đáng sợ", Langdon nói. "Nghi lễ khai tâm đích thực. Thậm chí còn nguy hiểm. Người ta cho rằng Dante từng nhảy vào bổn để cứu một đứa trẻ chết đuối. Nhưng dù thế nào thì cái bồn nguyên thủy cũng đã bị lấp lại vào một thời điểm nào đó trong thế kỷ XVI".
Sienna bắt đẩu quét mắt khắp tòa nhà với vẻ lo lắng thấy rõ. "Nhưng nếu bồn rửa tội của Dante đã không còn thì... Ignazio giấu chiếc mặt nạ ở đâu chứ?"
Langdon hiểu nổi lo lắng của cô. Không thiếu gì chỗ giấu trong gian buồng mênh mông này - phía sau những cây cột, tượng, mộ phần, bên trong các hốc tường, trên bàn thờ, thậm chí trên gác.
Tuy nhiên, Langdon cảm thấy rất tự tin khi anh xoay người nhìn về cánh cửa nơi họ vừa bước vào. "Chúng ta nên bắt đầu từ chỗ đó", anh nói, tay chỉ một khu vực sát tường ngay bên phải cổng Thiên đường.
Trên một nền cao, phía sau cánh cửa có trang trí, là một bệ lục giác cao bằng đá cẩm thạch có chạm khắc, trông giống một bàn thờ nhỏ hoặc bàn hành lễ. Mặt ngoài được chạm trổ cầu kỳ đến mức trông nó giống như một mặt đá ngọc trai. Trên nóc bệ cẩm thạch ấy là phần mặt gỗ nhẵn thín với đường kính khoảng một mét.
Sienna cỏ vẻ không chắc chẳn lắm khi theo Langdon lại gần đó. Lúc họ bước lên các bậc cấp và tiền vào bên trong cánh cổng bảo vệ, Sienna nhìn rõ hơn và thảng thốt giật mình, nhận ra thứ mình đang nhìn thấy.
Langdon mỉm cười. Chính xác, nó không phải là bàn thờ hay bàn. Phần mặt gỗ nhẵn thín bên trên thực ra là cái nắp đậy – nắp của một cấu trúc rỗng.
"Bồn rửa tội phải không?", cô hỏi.
Langdon gật đầu. "Nếu Dante được rửa tội ngày hôm nay, nhất định phải là cái bể ở chỗ này." Không bỏ phí thời gian, anh quả quyết hít một hơi thật sâu và đặt tay lên cái nắp gỗ, thoáng chút đề phòng khi chuẩn bị di chuyển nó.
Langdon nắm chặt mép của cái nắp và đẩy sang một bên, thận trọng cho nắp trượt khỏi bệ cẩm thạch và đặt lên sàn bên cạnh bồn. Sau đó anh ngó vào bên trong không gian trống rỗng, tối om rộng ngót sáu mươi phân.
Cảnh tượng kỳ lạ khiến Langdon phải nuốt khan.
Từ trong bóng tối, cái mặt nạ người chết của Dante Alighieri đang nhìn lại anh.
Chương 56
Hãy tìm và anh sẽ thấy.
Langđon đứng bên mép bổn rửa tộí và đăm đăm nhìn xuống cái mặt nạ người chết nhợt nhạt, nhăn nhúm đang nhìn thẳng lên trên. Cái mũi khoằm và cái cằm chỉa ra không lẫn đi đâu được.
Dante Alighieri.
Gương mặt vô hồn trông đã đủ kinh dị, nhưng vị trí của nó trong bồn có gì đó dường như siêu nhiên. Mất một lúc, Langdon vẫn không dám chắc mình đang nhìn thấy gì.
Không lẽ cái mặt nạ.. lơ lửng?
Langdon cúi xuống thấp, nhìn kỹ hơn quang cảnh trước mắt, Bồn nước sâu vài thước – giống một cái giếng hơn là bể nông - thành bồn dựng đứng chạy thẳng xuống phần đáy lục giác đổ đầy nước. Rất lạ là cái mặt nạ dường như treo lửng lơ trong bồn, ngay phía trên mặt nước như thế có phép lạ.
Phải mất một lúc Langdon mới nhận ra điểu gì gây nên ảo giác đó. Bồn nước có một trụ dựng đứng ở chính giữa chỉ cao phân nửa bồn và đầu mút có một đĩa kim loại nhỏ vượt lên khỏi mặt nước. Cái đĩa đó có vẻ là một vòi phun trang trí và có lẽ là chỗ để đặt một đứa trẻ ngồi lên, nhưng lúc này nó là bệ đỡ cho cái mặt nạ của Dante được nhấc cao lên khỏi mặt nưóc một cách an toàn.
Cả Langdon và Sienna đều không nói một lời nào khi họ đứng bên nhau nhìn xuống khuôn mặt nhăn nhúm của Dante Alighieri, vẫn được bọc kín trong chiếc túi Ziploc của anh, như thể ông đã bị chết ngạt. Mất một lúc, hình ảnh gương mặt đăm đăm nhìn lên từ một bể nước gợi lên trong Langdon cái trải nghiệm hãi hùng của chính anh khi còn là một cậu bé, bị kẹt dưới đáy giếng, tuyệt vọng nhìn lên trên.
Cố xua ý nghĩ đỏ khỏi tâm trí, anh thận trọng cúi xuống và cầm lấy một bên mép mặt nạ, vị trí lẽ ra là tai của Dante. Mặc dù khuôn mặt rất nhỏ so với tiêu chuẩn hiện đại, nhưng cái đĩa cổ lại nặng hơn anh tưởng. Anh từ từ nhấc mặt nạ ra khỏi bồn và giơ nó lên đế cả anh và Sienna đều có thể kiểm tra nó gần hơn.
CHO dù nhìn qua lớp túi nhựa, cái mặt nạ trông vẫn giống như người thật. Từng nếp nhăn và dị tật trên gương mặt của thi sĩ đều được khắc họa lại trong lóp thạch cao ướt. Trừ một vết nứt cũ chính giữa mặt nạ, còn lại hiện vật này ở trong điều kiện hoàn hảo.
"Lật ngược lại xem", Sienna thì thào. "Xem phía sau nào."
Langđon cũng đang định làm việc đó. Máy quay an ninh tại Cung điện Vecchio cho thấy rõ ràng Langdon và Ignazio phát hiện được gì đó ở mặt sau của chiếc mặt nạ - thứ đáng quan tâm đến mức hai người đàn ông này phải mang cả hiện vật ra khỏi Cung điện.
Hết sức cẩn thận để không làm rơi cái mặt nạ thạch cao dễ vỡ, Langdon lật ngược mặt nạ và đặt úp xuống trên lòng bàn tay phải của mình để họ có thể xem xét mặt sau. Không như phần gương mặt nhăn nhúm dãi dầu mưa nắng của Dante, phía trong mặt nạ nhẵn thín và trống trơn. Vì không dùng đế đội nên mặt sau của chiếc mặt nạ được đổ thạch cao nhằm tăng thêm độ cứng cáp, tạo thành một bề mặt lõm không tì vết, giống như một bát súp nông.
Langdon không biết mình hy vọng tìm thấy gì ở mặt sau chiếc mặt nạ, nhưng chắc chắn là không phải như thế này.
Chẳng có gì cả.
Hoàn toàn chẳng có gì.
Chỉ là một bề mặt trống trơn, nhẵn nhụi.
Sienna có vẻ cũng bối rối không kém. “ Chỉ là thạch cao trơn thôi mà”, cô thì thào. "Nếu thế thì anh và Ignazio đã nhìn thấy gì chứ?"
Anh không biết, Langdon nghĩ, tay kéo căng túi nhựa để nhìn cho rõ hơn. Ở đây chẳng có gì cả. Với tâm trạng càng lúc càng chán ngán, Langdon đưa chiếc mặt nạ vào một quầng sáng và xem xét thật kỹ. Khi anh lật ngược món đồ để nhìn cho rõ hơn, trong thoáng chốc anh nảy ra ý nghĩ rằng có thể mình đã nhìn thấy một mảng bọt màu nhẹ gần trên đỉnh - một chuỗi dấu vết chạy theo chiều ngang ở mặt trong phần trán của Dante.
Khiếm khuyêí tự nhiên chăng? Hay có lẽ… là thứ gì khác. Langdon lập tức xoay người và chỉ tay về phía một ô đá cẩm thạch có lắp bản lề trên bức tường phía sau họ. "Tìm trong đó xem", anh bảo Sienna. "Xem có khăn lau không?”
Sienna tỏ vẻ hoài nghi, nhưng vẫn làm theo, mở toang cánh tủ kín đáo, nơi chứa ba thứ - van điều khiển mức nước trong bồn, công tắc điều khiển ngọn đèn rọi trong bồn, và một chồng khăn vải lanh.
Sienna ngạc nhiên nhìn Langdon, nhưng Langdon đã từng tới thăm nhiều nhà thờ trên toàn thế giới nên biết rõ các bồn rửa tội gần như lúc nào cũng có sẵn tã lót trẻ em cho các vị cha xứ sử dụng trong trường hợp khẩn cấp - tình huống trẻ sơ sinh đi tiểu bất ngờ trong lúc được ban tên thánh khá phổ biến.
"Tốt quá", anh nói, mắt nhìn chồng khăn. "Giữ cái mặt nạ giây giúp anh nhé?" Anh nhẹ nhàng chuyền chiếc mặt nạ vào tay Sienna và bắt đầu làm việc.
Trước hết, Langdon đặt cái nắp hình lục giác lên bồn để phục hồi lại chiếc bàn nhỏ trông như bàn thờ mà họ nhìn thấy lúc đầu. Rồi anh vớ lấy vài chiếc khăn lanh trong tủ và trải rộng ra như khăn bàn. Cuối cùng, anh bật công tắc đèn, ngọn đèn trên đầu sáng lên, chiếu rõ khu vực rửa tội và bề mặt nắp bể.
Sienna nhẹ nhàng đặt chiếc mặt nạ lên trên bể trong khi Langdon lấy thêm khăn và dùng găng bếp lò để thả chiếc mặt nạ trong túi Ziploc ra, cẩn thận không chạm vào nó bằng tay trần. Một lúc sau, chiếc mặt nạ người chết của Dante đã nằm ngửa lên dưới ánh đèn sáng rực, giống như đầu của một bệnh nhân đã được gây mê trên bàn phẫu thuật.
Các đường nét đầy biểu cảm của chiếc mặt nạ hiện ra dưới ánh đèn càng gớm ghiếc hơn, những nếp nhăn của tuổi già nổi bật nhờ lớp thạch cao phai màu. Langdon không bỏ phí thời gian dùng những găng lót tay tạm bợ của mình lật chiếc mặt nạ lại và nó úp xuống.
Mặt sau của mặt nạ trông đỡ cũ kỹ hơn hẳn mặt trước - sạch sẽ và trắng trẻo chứ không xám xịt và vàng ệch.
Sienna nghiêng đầu, trông có vẻ ngơ ngác. "Anh có thấy mặt bên này trông mới hơn không?"
Phải thừa nhận, sự khác biệt màu sắc rõ ràng hơn so với những gì Langdon hình dung, nhưng mặt này chắc chắn cùng niên đại với mặt trước. "Độ già hóa không đồng đều", anh nói "Mặt sau của mặt nạ bị phần đế trưng bày che nên không bị hiệu ứng già hóa do ánh mặt trời." Langdon ghi nhớ cần tăng gấp đôi độ SPF (27) kính râm của mình.
(27) SPF (Sun Protection Factor): Tác nhân bảo vệ chống nắng. Đây là số đo mức độ bảo vệ trước tia tử ngoại và có phạm vi từ một đến bốn mươi lăm hoặc cao hơn. Một chiếc kính râm có SPF 15 sẽ lọc được chín mươi hai phần trăm tia tử ngoại. Nói cách khác, nó sẽ làm chậm quá trình cháy nắng trên da người sau một trăm năm mươi phút thay vì mười phút, tức là người đó có thể ở ngoài nắng lâu hơn mười lần.
"Khoan đã", Sienna nói, cúi sát xuống nhìn chiếc mặt nạ. "Xem này! Trên trán ấy! Chắc chắn đó là thứ anh và Ignazio nhìn thấy."
Mắt Langdon lướt nhanh trên bể mặt trắng nhẵn tới đúng chỗ bợt màu mà anh nhận thấy lúc trước qua lớp nhựa - một dấu vết mờ chạy ngang phía bên trong phần trán của Dante. Tuy nhiên, lúc này, dưới ánh sáng mạnh, Langdon nhìn thấy rõ những vết này không phải là khiếm khuyết tự nhiên. Chúng do con người tạo ra.
"Đó là... chữ viết", Sienna thì thào, lời nói như nghẹn lại trong họng cô. “Nhưng…”
Langdon săm soi dòng chữ khắc trên lớp thạch cao. Đó là một dòng chữ cái được viết tay bằng thứ chữ bay bướm màu vàng nâu nhạt.
"Tất cả chỉ có vậy thôi sao?", Sienna nói, giọng đầy giận dữ.
Langdon gần như không nghe thấy tiếng cô. Ai viết dòng chữ này? Anh tự hỏi. Ai đó thời Dante chăng? Có vẻ không chắc lắm. Nếu như vậy, một sử gia nghệ thuật nào đó đã nhận ra nó từ rất lâu trong quá trình vệ sinh hay phục chế thường xuyên rồi, và dòng chữ này đã trở thành một phần trong câu chuyện về chiếc mặt nạ. Langdon chưa bao giờ nghe nói về nó cả.
Một khả năng khác chắc chắn hơn vụt đến trong tâm trí anh.
Bertrand Zobrist.
Zobrist là chủ nhân của chiếc mặt nạ và vì thế có thể dễ dàng tiếp cận nó bất cứ khi nào ông ta muốn. Ông ta có thể viết dòng chữ lên phía sau chiếc mặt nạ cách đây không lâu và sau đó đặt nó vào tù cổ mà không để ai biết. Chủ nhân chiếc mặt nạ, Marta đã nói với họ, thậm chí còn không cho nhân viên của chúng tôi mở tủ khi ông ấy vắng mặt.
Langdon nhanh chóng giải thích luận điểm của mình.
Có vẻ Sienna chấp nhận suy luận của anh, nhưng rõ ràng điểu đó khiến cô lo lắng. "Chẳng có nghĩa gì cả", cô nói, vẻ bồn chồn "Nếu chúng ta tin Zobrist đã bí mật viết gì đó đằng sau chiếc mặt nạ người chết của Dante, và còn kỳ công tạo ra cái máy chiếu tí hon đó để chỉ dẫn đến chiếc mặt nạ... thì tại sao ông ta lại không viết gì đó có nghĩa hơn? Ý em là, nó rất vô nghĩa! Anh và em đã tìm kiếm chiếc mặt nạ trọn một ngày, và đây là tất cả những gì chúng ta tìm được sao?"
Langdon tập trung trở lại dòng chữ ở phía sau mặt nạ. Thông điệp viết tay rất ngắn – chỉ dài đúng bảy chữ cái - và phải thừa nhận là trông hoàn toàn không rõ mục đích.
Sienna thất vọng cũng là điều dễ hiểu.
Tuy nhiên, Langdon lại cảm thấy ớn lạnh về những khám phá sắp tới, gần như ngay lập tức nhận ra rằng bảy chữ cái này sẽ cho anh biết mọi điều anh cần về những gì sắp phải làm tiếp theo.
Hơn nữa, anh phát hiện ra một mùi hương thoang thoảng từ chiêc mặt nạ - thứ mùi tiết lộ lý do tại sao lớp thạch cao ở mặt sau lại trắng hơn hẳn mặt trước - và sự khác biệt này chằng liên quan gì đến quá trình già hóa hay ánh mặt trời cả.
"Em không hiểu", Sienna nói. "Các chữ cái đều giống nhau."
Langdon bình tĩnh gật đầu trong lúc nghiên cứu dòng văn tự - bảy chữ cái giống hệt nhau được viết cẩn thận bằng kiểu chữ hoa mỹ phía trong phần trán của Dante.
"Bảy chữ P", Sienna nói. "Chúng ta biết làm gì với thứ này?'
Langdon bình tĩnh mỉm cười và ngước mắt nhìn cô. "Anh gợi ý chúng ta làm đúng những gì lợi nhắn này bảo chúng ta làm.”
Sienna trợn mắt nhin. "Bảy chữ p là... lời nhắn sao?”
"Đúng vậy", anh cười nói. "Và nếu em đã từng tìm hiểu về Dante, thì nó rất rõ ràng,"
***
Bên ngoài Nhà rửa tội San Giovanni, ngưòi đàn ông đeo cà vạt quệt móng tay vào khăn tay và chấm nhẹ những nốt mụn trên cổ. Ông ta cố gắng không để ý đến cảm giác bỏng rát trong mắt lúc đánh mắt nhìn về phía đích đến của mình.
Lối vào dành cho khách du lịch.
Ngoài cửa, một thuyết trình viên dáng vẻ mệt mỏi mặc áo cộc đang hút thuốc và chỉ cho những du khách còn bỡ ngỡ thấy lịch làm việc của khu di tích, được viết theo thời gian quốc tế.
GIỜ MỞ CỬA 13:00 - 17:00
Người đàn ông bị phát ban nhìn đồng hổ đeo tay. Mới có 10 giờ 02 phút sáng. Nhà rửa tội còn đóng cửa thêm mấy tiếng nữa. Ông ta nhìn tay thuyết trình viên một lúc rồi quyết định hành động. Ông ta tháo chiếc khuyên vàng đeo trên tai và đút vào túi. Sau đó, ông ta móc ví ra và kiểm tra bên trong. Ngoài mấy chiếc thẻ tín dụng đủ loại và một mớ tiền euro, ông ta còn mang theo hơn 3000 đô la Mỹ tiền mặt
Thật may, thói tham lam là một tội lỗi mang tính quốc tế.
Bình luận facebook