Viet Writer
Và Mai Có Nắng
-
Chương 7
Chương 15
Ngày hôm sau, hai mẹ con đi xe hơi vào trung tâm thành phố mua sắm những thứ cần thiết cho việc đi trại hè: về mục quần áo thì mua gì cũng gây hiệu quả kì diệu đối với Lo. Đến bữa ăn tối, em dường như trở lại bản tính châm chọc thường ngày. Ăn xong, em tót ngay lên phòng riêng chúi đầu vào những cuốn truyện tranh, mua phòng những ngày mưa ở Trại Q. (đến hôm thứ Năm, em đã ngốn sạch nên bỏ cả lại ở nhà). Tôi cũng rút về hang ổ của mình, ngồi viết thư. Kế hoạch của tôi bây giờ là đi nghỉ ở vùng ven biển, đợi đến khai trường mới trở về tiễp tục cuộc sống dưới mái nhà Haze; bởi vì ngay từ giờ, tôi đã biết mình không thể sống thiếu cô bé. Hôm thứ Ba, họ lại đi sắm đồ và nhờ tôi trả lời điện thoại nếu bà giám đốc trại gọi tới trong lúc họ vắng nhà. Bà ta gọi tới thật; và độ một tháng sau, chúng tôi có dịp ôn lại cuộc trò chuyện thú vị đó. Hôm thứ Ba ấy, Lo ăn tối trong phòng riêng. Em đã khóc sau một cuộc cãi lộn thường lệ với mẹ và, giống như những lần trước, không muốn để tôi thấy mắt em sưng húp: em có làn da mơn mởn hễ khóc nhiều là viêm sưng nhoe nhoe đỏ và quyến rũ một cách bệnh hoạn. Tôi tiếc cay tiếc đắng là em đã hiểu lầm “gu” thẩm mĩ của tôi về điểm này, vì tôi thực sự mê cái chút phơn phớt hồng kiểu Botticelli [1], cái màu hồng tươi sống quanh đôi môi, rèm mi ướt, rối, và đương nhiên là sự bẽn lẽn bất thường của em làm tôi mất nhiều cơ hội để an ủi em một cách đặc biệt. Nhưng sự thể không chỉ đơn giản như tôi tưởng. Trong khi chúng tôi ngồi trong bóng tối của hiên nhà (một ngọn gió thô bạo đã thổi tắt những cây nến đỏ), bà Haze thốt ra một tiếng cười mệt mỏi và cho biết bà đã nói với Lo rằng Humbert yêu dấu của nó hoàn toàn tán thành chuyện trại hè. “Và bây giờ,” bà nói thêm, “con bé đang lên cơn; viện cớ: ông và tôi muốn loại bỏ nó; lí do thực: tôi bảo nó là ngày mai, chúng tôi sẽ đổi một số quần áo ngủ quá đỏm dáng mà nó đã kèo nèo bắt tôi phải mua cho nó, lấy những thứ mộc mạc hơn. Ông thấy đấy, nó tự coi mình là một tiểu minh tinh; còn tôi thì coi nó là một con bé khỏe khoắn lành mạnh nhưng dứt khoát là xấu xí. Tôi nghĩ đó chính là căn nguyên những rắc rối của chúng tôi.”
[1] Sandro Botticelli (1444 hay 1445-1510), danh họa Ý.
Hôm thứ Tư, tôi tìm cách đón đường Lo được vài giây; em mặc áo choàng vải dày, quần soọc trắng lấm chấm xanh, đang lục lọi một cái hòm trên thềm đầu cầu thang. Tôi nói một điều gì đó ngộ nghĩnh nhằm tỏ ra thân thiện nhưng em chỉ khịt một tiếng mà không thèm nhìn tôi. Tuyệt vọng, Humbert-chết-nửa-người vụng về vỗ nhẹ một cái vào xương cụt em và em đánh hắn khá đau bằng một cải phom giày của Monsieur Haze quá cố. “Đồ chơi trò hai mặt,” em nói trong khi tôi vừa lê bước xuống cầu thang vừa xoa cánh tay, làm ra vẻ rất ăn năn. Em chẳng thèm xuống ăn tối với Hum và ma-măng: gội đầu rồi đi nằm với mớ tranh truyện lố bịch của mình. Và thứ Năm, bà Haze bình thản lái xe đưa em đến Trại Q.
Theo cách những tác giả lớn hơn tôi thường diễn đạt: “Hãy để bạn đọc tưởng tượng,” vân vân. Nghĩ đi nghĩ lại, tôi cũng nên cho những tưởng tượng đó một cú đá đít. Tôi biết mình đã đem lòng yêu Lolita mãi mãi; nhưng tôi cũng biết em sẽ chẳng mãi mãi là Lolita. Mồng một tháng Giêng tới, em sẽ mười ba tuổi. Trong khoảng hai năm nữa, em sẽ thôi không còn là một tiểu nữ thần và sẽ trở thành một “thiếu nữ”, rồi thành một “nữ sinh viên đại học” - điều gớm ghiếc tột đỉnh. Phó từ “mãi mãi” chỉ ứng với mối đam mê của riêng tôi, với Lolita vĩnh cửu như em được phản chiếu trong máu tôi. Cô bé Lolita mà chỏm xương cụt còn chưa phát triển, Lolita mà hôm nay tôi có thể sờ thấy và ngửi thấy, nghe thấy và nhìn thấy, Lolita có giọng nói the thé và mái tóc nâu đậm với những mảng lượn sóng và rủ xuống hai bên và những lọn xoăn tít đằng sau, và cái cổ nhâm nhấp mồ hôi, nóng hổi, và kho từ vựng bình dân nôm tục - “tởm”, “chúa sừng”, “cực”, “rồ”, ”cù lần” - Lolita ấy, Lolita của tôi mà Catullus [2] tội nghiệp sẽ mất vĩnh viễn. Vậy làm sao tôi có thể cam chịu không được thấy bóng em suốt hai tháng hè mất ngủ? Cả hai tháng trời trong quãng hai năm còn lại của thời kì tiểu nữ thần! Liệu tôi có nên cải trang thành một cô gái ủ ê lỗi thời, Tiểu thư Humberr-Sếu-Vườn, và dựng lều ngay ngoài rìa Trại Q. với hi vọng là các tiểu nữ thần tóc nâu của trại sẽ la lên: “Ta hãy thu nạp người đàn bà tị nạn có giọng trầm này đi” và kéo chị chàng Berthe au Grand Pied* (Chân To) rầu rĩ với nụ cười rụt rè vào nơi trú chân thôn dã của mình, xếp Berthe ngủ cùng với Dolores Haze.
[2] Gaius Valerius Catullus (khoảng 84-54 trước Công nguyên), nhà thơ trữ tình, gợi dục La Mã. Câu “Lolita ấy, Lolita của tôi của Humbert tựa như một âm hưởng của nỗi niềm Catullus khi gợi đến nàng Lesbia của mình.
Những giấc mơ vô công rồi nghề và vô bổ. Hai tháng của cái đẹp, hai tháng của yêu thương âu yếm sẽ bị phung phí mãi mãi mà tôi bất lực chẳng thể làm gì, tuyệt đối chẳng thể làm gì, mais rien* (không gì hết).
Tuy nhiên, cái ngày thứ Năm ấy cũng dành cho tôi một giọt mật ngọt hiếm hoi trong hồ lô của nó. Bà Haze phải lái xe đưa Lo đến trại từ sáng sớm. Vừa nghe thấy những tiếng láo nháo chuẩn bị khởi hành vọng lên, tôi liền lăn khỏi giường và ngó ra ngoài cửa sổ. Dưới bóng hàng dương, chiếc xe hơi đã nổ máy. Trên vỉa hè, Louise đứng khum tay che mắt như thể nhìn theo cô bé lữ hành đã lên đường trong nắng ban mai. Cử chỉ ấy tỏ ra quá sớm. “Nhanh lên!” bà Haze giục. Lolita của tôi đã vào xe và sắp sập cửa, lại xoay hạ kính cửa xuống để vẫy chào Louise và hàng cây dương (mà em sẽ không bao giờ gặp lại nữa), ngắt quãng chuyển động của định mệnh: em ngước nhìn lên - và lao vút trở vào nhà (bà Haze giận dữ gọi với theo). Một lát sau, tôi nghe thấy tiếng người yêu dấu của tôi chạy lên cầu thang gác. Tim tôi phình ra mạnh đến nỗi suýt xóa tiêu cả tôi. Tôi xốc vội chiếc quần ngủ lên, mở toang cửa phòng; cùng lúc ấy, Lolita tới trong bộ đồ ngày hội, giậm chân, thở hổn hển và đùng một cái, em đã ở trong vòng tay tôi, cái miệng ngây thơ tan chảy dưới sức ép hung bạo của cặp hàm đực đen tối, cục cưng phập phồng rạo rực của tôi! Ngay sau đó, tôi nghe thấy tiếng chân em - đầy sức sống, trinh nguyên - lách cách xuống cầu thang. Chuyển động của định mệnh lại tiếp tục. Cái cẳng chân vàng hoe lông tơ rụt vào, cửa xe sập mạnh - lại sập vào - và tài xế Haze xoay mạnh vô lăng, đôi môi đỏ như cao su dẹo dọ, cáu kỉnh phun ra những tiếng không ai nghe rõ, phóng vèo mang người thương của tôi đi, trong khi Miss Opposite già khọm, tàn phế, mà cả hai mẹ con Haze lẫn Louise đều không để ý thấy, vẫy theo một cách yếu ớt nhưng nhịp nhàng từ hàng hiên phủ đầy dây leo.
Chương 16
Lòng bàn tay tôi vẫn còn đầy chất ngà đậm đặc của Lolita - đầy cái cảm giác về thăn lưng tiền-dậy thì của em, về làn da nhẵn mịn như ngà qua chiếc áo mỏng mà tôi xoa lên xoa xuống trong khi ôm em trong tay. Tôi bước vào căn phòng lộn xộn của em, mở toang tủ quần áo và lục bới một đống đồ nhàu nhĩ đã từng chạm vào thân thể em. Đặc biệt, có một mảnh vải hồng vừa bẩn vừa rách, có mùi hăng hắc ở đường chỉ khâu. Tôi lấy nó bao quanh trái tim to tướng sung huyết của Humbert. Một mớ hỗn độn đến thắt lòng dâng đầy trong tôi - nhưng tôi phải bỏ lại những thứ này và vội vã lấy lại vẻ bình thản khi chợt nhận ra cái giọng êm như nhung của chị hầu gái khẽ gọi tôi từ cầu thang. Có một lá thư cho tôi, chị ta nói; và đáp lại lời cảm ơn như máy của tôi bằng một câu “không dám” nhã nhặn, Louise đôn hậu đặt vào bàn tay run rẩy của tôi một bì thư không dán tem và sạch lạ lùng.
Đây là một lời thú nhận: tôi yêu ông (bức thư mở đầu như vậy; và trong một khoảnh khắc bối rối, tôi lầm tưởng những dòng loằng ngoằng thác loạn này là chữ viết nguệch ngoạc của một nữ sinh). Chủ nhật vừa rồi, ở nhà thờ - ông thật tệ, không chịu đến xem những tranh kính ghép màu mới, tráng lệ của chúng tôi! - phải, mới Chủ nhật vừa rồi thôi, người thương của tôi ơi, khi tôi thỉnh Chúa xem nên làm như thế nào và đã được dạy là hãy hành xử như tôi đang làm lúc này đây. Ông thấy đấy, không còn cách nào khác. Tôi đã yêu ông ngay từ phút đầu gặp mặt. Tôi là một người đàn bà đam mê và cô đơn, và ông là mối tình của đời tôi.
Giờ đây, người thân yêu, thân yêu nhất của tôi, mon cher, cher monsieur* (ông thân yêu, rất thân yêu), ông đã đọc những lời này; giờ thì ông đã biết. Vậy thì xin ông hãy đóng gói hành lí và đi khỏi ngay lập tức. Đây là lệnh của bà chủ nhà. Tôi đang đuổi một người thuê nhà. Tôi đang tống cổ ông ra khỏi nhà đấy. Đi đi! Xéo đi!Départez!* (Đi đi) [1] Tôi sẽ về nhà vào khoảng giờ ăn tối, nếu tôi phóng một trăm ba muơi km/giờ [2] cả đi lẫn về và không gặp tai nạn (nhưng điều đó thì có quan trọng gì?), và tôi không muốn thấy ông ở trong nhà nữa. Xin ông, xin ông làm ơn đi ngay đi, ngay tức thì, thậm chí đừng đọc nốt bức thư dở hơi này. Đi đi. Vĩnh biệt.
[1] Bà Haze dùng sai từ tiếng Pháp, đáng lẽ phải là: Partez!
[2] Theo nguyên bản là tám mươi “mile”, chúng tôi chuyển sang hệ mét, quen thuộc hơn với độc giả Việt Nam.
Tình thế là rất giản đơn, chéri* (bạn thân yêu). Dĩ nhiên, tôi tuyệt đối biết chắc rằng tôi chẳng là gì đối với ông, chẳng là gì hết. Ôi, phải, ông thích trò chuyện với tôi (và giỡn cợt mụ đàn bà tội nghiệp là tôi đây), ông đã trở nên gắn bó với ngôi nhà thân thiện của chúng tôi, với những cuốn sách mà tôi yêu thích, với khu vườn xinh đẹp của chúng tôi, thậm chí với cả những thói quậy phá của Lo - song tôi chẳng là gì đối với ông. Đúng chứ? Đúng thế. Chẳng là bất cứ gì đối với ông. Nhưng nếu, sau khi đọc “lời thú tội” này của tôi, ông quyết định, theo cái thói lãng mạn đen tối kiểu châu Âu của ông, rằng tôi đủ hấp dẫn để khiến ông lợi dụng bức thư này mà ve vãn tôi, thì ông là một tên tội phạm – xấu xa hơn cả một kẻ bắt cóc hãm hiếp một đứa bé. Ông thấy đấy, chéri*. Nếu ông quyết định ở lại, nếu tôi thấy ông ở trong nhà (điều mà tôi biết sẽ không xảy ra và chính vì thế mà tôi mới có thể tiếp tục làm như thế), việc ông ở lại chỉ có nghĩa một điều: rằng ông muốn có tôi không kém gì tôi muốn có ông: như một nguời bạn trọn đời; và rằng ông sẵn sàng gắn kết đời ông với đời tôi mãi mãi và mãi mãi và làm một người cha cho đứa con gái nhỏ của tôi.
Hãy cho tôi xả hơi nói quàng xiên một chút xíu nữa, bạn thân yêu nhất, vì tôi biết lúc này ông đã xé lá thư này và vứt những mảnh của nó (không đọc được vào xoáy nước của bồn cầu. Bạn thân yêu nhất của tôi, mon très, très cher*, ông không thể hình dung nổi tôi đã xây dựng một vũ trụ yêu đương như thế nào vì ông trong cái tháng Sáu kì diệu này đâu! Tôi biết tính ông rất dè dặt, rất “Anh”, sự kín đáo truyền thống của Cựu Lục Địa nơi ông, ý thức lịch thiệp của ông có thể bị sốc bởi sự táo tợn của một người con gái Mĩ! Là người biết giấu những tình cảm mãnh liệt nhất của mình, hẳn ông nghĩ tôi là một con ngốc trơ trẽn nên mới mở banh trái tim bầm giập tội nghiệp của mình ra như thế này. Trong những năm qua, nhiều nỗi thất vọng đã đến với tôi. Ông Haze là một con người tuyệt vời, một tâm hồn cao quí, nhưng ông ấy hơn tôi những hai mươi tuổi và... nhưng thôi, ta đừng nói phiếm về chuyện đã qua. Bạn thân yêu nhất, trí tò mò của ông chắc sẽ được thỏa mãn nếu ông bỏ qua yêu cầu của tôi và đọc đến hết đoạn cuối cay đắng của bức thư này. Không sao. Hãy hủy nó và đi đi. Đừng quên để lại chìa khóa ở trên bàn trong phòng ông. Và một mảnh giấy ghi địa chỉ để tôi có thể hoàn trả mười hai đô la số dư tiền nhà cho đến hết tháng này. Tạm biệt. Hãy cầu nguyện cho tôi - nếu có khi nào ông cầu nguyện.
C. H.
Những gì tôi trình bày ở đây là những gì tôi nhớ được từ bức thư và những gì tôi nhớ được từ bức thư là nhớ nguyên văn từng lời từng chữ (kể cả thứ tiếng Pháp dễ sợ). Bức thư ít nhất dài gấp đôi thế. Tôi đã bỏ qua một đoạn dài rất trữ tình mà hồi ấy tôi đọc có phần nhảy cóc, nói về đứa em trai Lolita chết lúc hai tuổi khi em lên bốn, mà nếu còn sống, chắc sẽ được tôi rất cưng. Để xem tôi còn có thể nói thêm điều gì nữa nhỉ? À có. Cũng có thể cái cụm từ “xoáy nước của bồn cầu” (mà trên thực tế, cuối cùng, bức thư cũng đi đến chỗ đó) là phần đóng góp nôm tục của riêng tôi. Hình như bà ta xin tôi nhóm một ngọn lửa đặc biệt để hỏa táng nó.
Phản ứng đầu tiên của tôi là ghê tởm và co mình lại. Phản ứng thứ hai tựa như một bàn tay bè bạn vỗ vào vai, khuyên hãy bình tĩnh và nhẩn nha. Tôi nghe theo. Bứt ra khỏi trạng thái bàng hoàng, tôi thấy mình vẫn ở trong phòng của Lo. Một trang ảnh quảng cáo xé ra từ một họa báo in láng bóng được gắn vào tường phía trên giường, giữa khuôn mặt của một ca sĩ sến và hàng mi của một nữ minh tinh màn bạc. Trên trang quảng cáo là một anh chồng trẻ tóc đen với vẻ mệt mỏi trong cặp mắt Ailen; đó là người mẫu trình diễn kiểu áo choàng do Gì-Gì-Đó thiết kế, tay cầm một cái khay giống hình cây cầu của hãng Nọ-Kia, đựng hai suất điểm tâm. Lời chú thích của Đức Cha Thomas Morell [3] gọi gã là “anh hùng chinh phục”. Tân giai nhân bị chinh phục hoàn toàn (không thấy trong ảnh) chắc đang dựa vào chồng gối ngồi dậy để nhận suất điểm tâm của mình trên khay. Chẳng ai biết người bạn chung giường của nàng làm thế nào để chui dưới gầm cầu mà không mắc chuyện rắc rối phiền toái. Lo đã vẽ nghịch một mũi tên chỉ vào bộ mặt phờ phạc của gã người tình và ghi bằng chữ to: H. H. Mà quả thật, giống lạ lùng, tuy có chênh nhau mấy tuổi. Bên dưới là một tấm ảnh khác, cũng dạng quảng cáo tô màu. Một kịch tác gia lỗi lạc đang trịnh trọng hút một điếu Drome. Ông ta bao giờ cũng hút Drome. Hình này thì chỉ hao hao thôi. Dưới đó là cái giường trinh trắng của Lo, la liệt truyện tranh. Khung giường đã tróc men, để lộ những vết tròn tròn trên nền trắng. Sau khi chắc chắn là Louise đã đi khỏi, tôi nằm lên giường Lo và đọc lại bức thư.
[3] Thomas Morell (1703-1784), học giả cổ điển Anh, người viết ca khúc nổi tiếng “Hãy nhìn người anh hùng chinh phục tới” mở đầu bằng câu: “Hãy nhìn người anh hùng chinh phục tới. Rúc kèn và nổi trống lên”. Bài hát được nhiều tác giả danh tiếng sử dụng, đặc biệt là nhạc sĩ lớn George Frederic Handel (1685-1759) và đại văn hào James Joyce. Handel dùng nó trong hai vở oratorio Joshua và Judas Maccabeus. Joyce dẫn nó trong Ulysses để chỉ gã đàn ông quyến rũ Molly.
Chương 17
Thưa các quý ông trong bồi thẩm đoàn! Tôi không thể thề rằng vài rung động nào đó liên quan đến "chuyện trong lòng bàn tay" này — nếu tôi được phép phóng tác cách diễn đạt mới — đã không trôi ngang tâm trí tôi trước đây. Tâm trí tôi không giữ lại chúng theo bất cứ hình thái logic nào hoặc trong bất cứ mối liên hệ nào tới các sự kiện đặc biệt vẫn được ghi nhớ hoàn hảo; nhưng tôi không thể thề — xin nhắc lại — rằng tôi không bỡn cợt với chúng (bịa đại một cách diễn đạt nữa), trong mịt mờ suy tưởng, trong tăm tối đam mê. Có thể đã có những lúc — chắc hẳn đã có những lúc, nếu tôi hiểu Humbert của mình — khi tôi mang ra xem xét thật khách quan cái ý tưởng kết hôn với một góa phụ cưng cứng tuổi (giả dụ, Charlotte Haze) tứ cố vô thân trong thế giới xám ngoét bao la này, đơn thuần để chén đứa con gái của thị (Lo, Lola, Lolita). Tôi thậm chí chuẩn bị khai với kẻ tra tấn mình rằng, có thể một đôi lần tôi đã đưa ánh mắt lạnh lẽo của người định giá về phía đôi môi đỏ như san hô của Charlotte, mái tóc màu đồng và đường viền cổ áo trễ thấp đầy hiểm nguy của thị, và ang áng thử nhét thị vào một ảo mộng có vẻ hợp lý. Tôi thú nhận điều này dưới sự tra tấn. Tra tấn ảo, có lẽ vậy, nhưng thậm chí còn kinh khiếp hơn. Tôi ước mình có thể lan man kể cho quý vị nghe thêm về cái pavor nocturnes vẫn hành hạ tôi gớm ghiếc vào đêm, sau khi bị ám ảnh bởi thuật ngữ tình cờ nào đó trong những cuốn sách đọc bừa bãi thời niên thiếu, ví dụ như as peine forte et dure (Hẳn phải là Thiên Tài Hình Phạt mới phát minh ra được cái này!) hoặc những cụm từ đáng sợ, bí ẩn, gian trá như "chấn thương," "trường hợp chấn thương," và "khung cửa trên." Nhưng câu chuyện của tôi đã đủ thô vụng rồi.
Một lát sau, tôi hủy lá thư và quay về phòng riêng, ngẫm nghĩ, vò đầu bứt tai, làm dáng cái áo choàng màu tía của mình, rên rỉ qua hàm răng nghiến chặt và bất thình lình — bất thình lình, thưa các quý ông trong bồi thẩm đoàn, tôi cảm thấy nụ cười toe toét kiểu Dostoevsky bừng lên (xuyên qua chính cái nét nhăn nhó đang bóp méo đôi môi tôi) như vừng dương xa xăm và đáng sợ. Tôi hình dung (trong tình trạng tầm nhìn mới tinh hoàn hảo) tất cả những mơn trớn tùy tiện mà gã chồng của mẹ nàng sẽ có thể hoang toàng lên Lolita của gã. Tôi sẽ ghì chặt nàng vào người mình ba lần một ngày, hằng ngày. Mọi phiền muộn của tôi sẽ tan biến, tôi sẽ thành người khỏe mạnh. "Nâng niu ngươi trên gối dịu dàng và in nụ hôn người cha lên má ngươi mịn màng..." Humbert quả là đọc nhiều hiểu rộng!
Rồi sau đó, với tất cả sự cẩn trọng có thể, nhón trên đầu ngón chân tinh thần (theo cách diễn đạt ẩn dụ), tôi phù phép Charlotte thành người có thể là bạn đời. Ơn Chúa, tôi có khả năng ép mình bưng cho thị trái bưởi chùm bổ tằn tiện làm đôi ấy, bữa sáng không đường ấy.
Humbert Humbert toát mồ hôi trong luồng sáng trắng tàn nhẫn, bị những gã cớm đẫm mồ hôi la hét, giẫm đạp, giờ đã sẵn sàng "khai báo" (quel mot!) thêm, cứ như thể hắn lộn ngược lương tâm mình từ trong ra ngoài và bóc toạc cả lớp lót sâu kín nhất của nó. Tôi không trù tính cưới Charlotte đáng thương để thủ tiêu thị theo cách thức thô bỉ, ghê tởm và mạo hiểm nào đó, ví dụ như hại chết thị bằng năm viên clorua thủy ngân bỏ vào chỗ rượu sherry thị uống trước bữa ăn, hoặc bất cứ cách thức nào tương tự; nhưng ý tưởng liên quan tinh tế đến dược phẩm, đã leng keng trong cái đầu u u minh minh của tôi. Sao phải giới hạn mình vào những ve vuốt giấu giếm khiêm nhường mà tôi đã thử qua? Những ảo cảnh sắc dục khác tự phơi chúng ra trước tôi, đung đưa cười cợt. Tôi mường tượng mình pha liều thuốc ngủ cực mạnh cho cả mẹ cả con để mơn trớn cô con gái suốt đêm mà hoàn toàn không bị trừng phạt. Ngôi nhà vang tiếng Charlotte ngáy, trong khi Lolita hầu như không thở trong giấc ngủ của nàng, bất động như cô bé trong tranh, "Mẹ ơi, con thề là Kenny thậm chí chưa bao giờ chạm đến con." "Hoặc là con nói dối, Dolores Haze, hoặc có con dâm quỷ." Không, tôi sẽ không đi xa đến thế.
Humbert Tâm Quỷ đã mưu mô và mơ mộng như vậy đấy — và mặt trời rực đỏ của lòng khát khao và tính quả quyết (hai thứ đã tạo nên thế giới hữu sinh) lên mỗi lúc mỗi cao, trong khi trên dãy ban công liên kế nhau, một dãy những kẻ đàng điếm, nâng trên tay ly rượu lấp lánh, chúc tụng niềm hoan lạc vào các đêm đã qua và sắp đến. Rồi sau đó, nói một cách hoa mỹ, tôi đập nát chiếc ly, và liều lĩnh hình dung (vì lúc ấy tôi đã say mềm trong ảo cảnh đó và xem thường bản tính hòa nhã của mình) làm thế nào để cuối cùng tôi có thể dọa dẫm — không, từ này quá mạnh — gạ gẫm Haze lớn cho phép tôi bầu bạn với Haze bé bằng cách hăm he nhẹ nhàng Con Bồ Câu Lớn say tình đáng thương ấy là tôi sẽ bỏ đi nếu thị cố gắng ngăn cản tôi chơi đùa với đứa con ghẻ hợp pháp của mình. Nói ngắn gọn, trước Mời Chào Ấn Tượng như thế, trước viễn cảnh bao la muôn màu muôn vẻ như thế, tôi đã yếu mềm như Adam khi tiên duyệt lịch sử vùng Tiểu Á, hiện lên như ảo ảnh trong vườn táo của chàng.
Và bây giờ hãy ghi lại những lưu ý quan trọng sau đây: chàng nghệ sĩ trong tôi đã lấn át người đàn ông lịch thiệp. Cần rất nhiều nỗ lực ý chí để trong hồi ký này tôi tìm được cách căn chỉnh văn phong mình theo giọng văn cuốn nhật ký mà tôi đã viết vào những ngày cô Haze với tôi chỉ là một trở ngại. Tuy cuốn nhật ký ấy không còn nữa; nhưng tôi coi bổn phận nghệ thuật của mình là phải duy trì những ngữ điệu của nó, không quan trọng việc giờ đây tôi thấy những ngữ điệu ấy giả dối và thú tính đến thế nào. May mắn là câu chuyện của tôi đã đến điểm nút nơi tôi có thể ngưng phỉ báng Charlotte đáng thương với mục đích làm cho nó có vẻ là một hồi tưởng chân thực.
Muốn tha cho Charlotte đáng thương vài ba giờ hồi hộp trên con đường quanh co khúc khuỷu (và tránh được, biết đâu đấy, một vụ va chạm đối đầu sẽ làm tan tành những giấc mơ khác biệt của chúng tôi), tôi chu đáo thử liên lạc với thị bằng cách gọi đến trại, nhưng không gặp. Thị đã rời đi nửa tiếng trước rồi, và thay vì gặp thị, tôi gặp được Lo, tôi nói với nàng — run sợ và tràn đầy tự chủ đối với số phận — rằng tôi sẽ cưới mẹ nàng. Tôi phải nhắc lại câu nói hai lần vì có chuyện gì đó ngăn cản nàng tập trung vào lời tôi. "Hay đấy," nàng vừa cười vừa nói. "Khi nào cưới ạ? Chờ chút, con chó con — con chó con ở đây nó cứ kéo tất chân cháu. Nghe này —" nàng nói thêm là nàng nghĩ rằng nàng sẽ có rất nhiều thứ để chơi đùa... và khi gác điện thoại, tôi nhận ra rằng chỉ vài giờ ở cái trại đấy đã đủ để xóa sạch, bằng những ấn tượng mới, hình ảnh Humbert Humbert đẹp trai ra khỏi tâm trí Lolita bé bỏng. Nhưng giờ đây điều ấy còn ý nghĩa gì nữa? Cưới xong, chờ ít lâu cho phải phép, tôi sẽ đưa nàng về ngay. "Hoa cam vừa tàn trên mộ," như thi sĩ có lẽ sẽ ngâm nga. Nhưng tôi không phải thi sĩ. Tôi chỉ là người ghi chép hết sức tận tâm mà thôi.
Sau khi Louise đi, tôi lục lọi tủ lạnh, thấy nó thật vô cùng khổ hạnh, dạo bước xuống phố và mua những thức ăn béo bổ nhất có thể mua được. Tôi lấy thêm vài chai rượu ngon và hai hoặc ba thứ giàu vitamin. Tôi gần như chắc chắn là với trợ giúp của những xuân dược này cộng với sinh lực có sẵn của mình, tôi sẽ đẩy lui được bất cứ nỗi ngượng ngùng nào mà sự lạnh nhạt của tôi có thể mắc phải đúng vào lúc cần thế hiện cơn hứng tình mãnh liệt và nóng vội. Humbert khéo xoay xở cứ gợi đi gợi lại hình ảnh Charlotte như thể ngắm nghía thị trong hộp chiếu của trí tưởng tượng đàn ông. Thị ăn mặc chải chuốt và dáng đẹp, tôi có thể nói như vậy về thị, và thị như thể chị hai của Lolita của tôi — có lẽ tôi sẽ giữ được ý niệm này nếu tôi không mường tượng quá chân thực về cái hông nặng nề, hai đầu gối tròn ủng, bộ ngực chín nẫu, màu hồng thô kệch trên chỗ da cổ của thị ("thô kệch" bởi so sánh với lụa và mật ong) và tất cả những nét còn lại của nhân vật thảm hại và chán ngắt ấy: một quý bà đường bệ.
Mặt trời hoàn thành chuyến ngao du thường lệ vòng quanh ngôi nhà vào lúc mà chiều chín thành đêm. Tôi uống một ly rượu. Một ly nữa. Thêm một ly nữa. Rượu gin pha nước ép dứa, món cocktail ưa thích của tôi, luôn nhân đôi sinh lực tôi. Tôi quyết định làm mình bận rộn bằng cách dọn dẹp bãi cỏ không được chăm sóc của chúng tôi. Une petite attention. Nó mọc đầy cây bồ công anh, và con chó đáng ghét nào đó — tôi ghê tởm loài chó — đã làm ô uế những phiến đá phẳng nơi trước kia từng có cái đồng hồ mặt trời. Hầu hết hoa bồ công anh đã biến hình từ mặt trời thành mặt trăng. Rượu Gin cùng Lolita nhảy múa trong tôi, và tôi suýt nữa thì ngã nhào vào những chiếc ghế xếp mà tôi cố gắng dọn đi. Những con ngựa vằn đỏ như máu! Có tiếng ợ hơi kêu như tiếng vỗ tay — ít nhất là tiếng ợ hơi của tôi đã kêu như thế. Hàng rào cũ kỹ sau vườn ngăn cách chúng tôi khỏi thùng rác và những khóm tử đinh hương bên nhà hàng xóm; nhưng chẳng có gì giữa phần trước bãi cỏ (nơi cỏ mọc thoai thoải theo một bên nhà) và đường phố. Vì thế tôi có đủ khả năng để theo dõi (với nụ cười điệu đà của người sắp làm việc thiện) sự trở về của Charlotte: cái răng này phải được nhổ ngay lập tức. Trong lúc lảo đảo nhào tới trước với máy cắt cỏ đẩy tay, những mẩu cỏ vụn nhìn như đang líu ríu kêu trong ánh tà dương, tôi vẫn ngóng chừng ra quãng phố ngoại ô ấy. Nó lượn cong vào từ dưới mái vòm rợp bóng cây, rồi nhanh chóng lao về phía chúng tôi, dốc xuống, dốc xuống, khá đột ngột, chạy ngang ngôi nhà gạch phủ dây thường xuân của Bà Cô Đối Diện và bãi cỏ dốc cao (gọn gàng hơn nhiều so với bãi cỏ của chúng tôi) rồi biến mất sau cổng trước nhà chúng tôi, cái cổng mà tôi không thể nhìn thấy từ nơi tôi đang vui sướng ợ hơi và lao động. Đám bồ công anh đã héo rũ. Mùi nhựa cây nồng nặc quyện lẫn mùi dứa.
Hai cô bé, Marion và Mabel, mà gần đây tôi vẫn máy móc ngóng theo những lúc các bé đi qua đi lại (nhưng ai có thể thay thế được Lolita của tôi?) đang bước về phía đại lộ (phố Lawn của chúng tôi đổ xuống từ nơi đó), một bé dắt xe đạp, bé kia ăn từ cái túi giấy, cả hai hớn hở chuyện trò to hết cỡ. Leslie, thợ làm vườn kiêm tài xế của Bà Cô Đối Diện, một người da đen lực lưỡng rất dễ mến, nhe răng cười với tôi từ xa và lớn tiếng nhắc đi nhắc lại, khoa tay múa chân minh họa, rằng hôm nay tôi thật vô cùng sung mãn. Con chó ngu ngốc của tay hàng xóm phát tài nhờ buôn bán đồ đồng nát lao theo chiếc xe xanh — không phải xe Charlotte. Bé xinh hơn trong hai cô bé ấy (là Mabel, tôi nghĩ vậy), quần soọc, áo yếm buộc dây sau lưng, buộc cái chẳng đáng để buộc, tóc rực sáng — một nymphet, xin thề với Chúa! — chạy ngược xuống dốc phố, vò nát gói giấy của mình và bị che khuất khỏi tầm mắt con Dê Xanh Lục này bởi mặt tiền dinh thự ông bà Humbert. Chiếc ô tô nhào ra từ bóng lá trên đại lộ, kéo theo trên mui một thoáng bóng râm trước khi nó vụt trôi mất, bẻ cua phóng qua nhanh điên khùng, gã tài xế mặc áo len dài tay bám nóc xe bằng tay trái và con chó của tay đồng nát lao vun vút theo ngay cạnh. Tiếp đến là khoảng lặng tươi vui — và sau đó, cùng trái tim loạn nhịp trong lồng ngực, tôi chứng kiến sự quay về của chiếc Xe Xanh. Tôi nhìn nó lướt xuống dốc và biến mất sau góc nhà. Tôi thoáng thấy nét mặt thị nhìn nghiêng nhợt nhạt và điềm tĩnh. Tôi chợt nảy ra ý nghĩ rằng cho đến khi thị đi lên tầng trên, thị sẽ không biết là tôi đã bỏ đi hay chưa. Một phút sau, với nét mặt vô cùng đau khổ, thị nhìn xuống tôi từ cửa sổ phòng Lo. Tôi lao nhanh lên cầu thang, để kịp vào được phòng trước khi thị đi ra.
Ngày hôm sau, hai mẹ con đi xe hơi vào trung tâm thành phố mua sắm những thứ cần thiết cho việc đi trại hè: về mục quần áo thì mua gì cũng gây hiệu quả kì diệu đối với Lo. Đến bữa ăn tối, em dường như trở lại bản tính châm chọc thường ngày. Ăn xong, em tót ngay lên phòng riêng chúi đầu vào những cuốn truyện tranh, mua phòng những ngày mưa ở Trại Q. (đến hôm thứ Năm, em đã ngốn sạch nên bỏ cả lại ở nhà). Tôi cũng rút về hang ổ của mình, ngồi viết thư. Kế hoạch của tôi bây giờ là đi nghỉ ở vùng ven biển, đợi đến khai trường mới trở về tiễp tục cuộc sống dưới mái nhà Haze; bởi vì ngay từ giờ, tôi đã biết mình không thể sống thiếu cô bé. Hôm thứ Ba, họ lại đi sắm đồ và nhờ tôi trả lời điện thoại nếu bà giám đốc trại gọi tới trong lúc họ vắng nhà. Bà ta gọi tới thật; và độ một tháng sau, chúng tôi có dịp ôn lại cuộc trò chuyện thú vị đó. Hôm thứ Ba ấy, Lo ăn tối trong phòng riêng. Em đã khóc sau một cuộc cãi lộn thường lệ với mẹ và, giống như những lần trước, không muốn để tôi thấy mắt em sưng húp: em có làn da mơn mởn hễ khóc nhiều là viêm sưng nhoe nhoe đỏ và quyến rũ một cách bệnh hoạn. Tôi tiếc cay tiếc đắng là em đã hiểu lầm “gu” thẩm mĩ của tôi về điểm này, vì tôi thực sự mê cái chút phơn phớt hồng kiểu Botticelli [1], cái màu hồng tươi sống quanh đôi môi, rèm mi ướt, rối, và đương nhiên là sự bẽn lẽn bất thường của em làm tôi mất nhiều cơ hội để an ủi em một cách đặc biệt. Nhưng sự thể không chỉ đơn giản như tôi tưởng. Trong khi chúng tôi ngồi trong bóng tối của hiên nhà (một ngọn gió thô bạo đã thổi tắt những cây nến đỏ), bà Haze thốt ra một tiếng cười mệt mỏi và cho biết bà đã nói với Lo rằng Humbert yêu dấu của nó hoàn toàn tán thành chuyện trại hè. “Và bây giờ,” bà nói thêm, “con bé đang lên cơn; viện cớ: ông và tôi muốn loại bỏ nó; lí do thực: tôi bảo nó là ngày mai, chúng tôi sẽ đổi một số quần áo ngủ quá đỏm dáng mà nó đã kèo nèo bắt tôi phải mua cho nó, lấy những thứ mộc mạc hơn. Ông thấy đấy, nó tự coi mình là một tiểu minh tinh; còn tôi thì coi nó là một con bé khỏe khoắn lành mạnh nhưng dứt khoát là xấu xí. Tôi nghĩ đó chính là căn nguyên những rắc rối của chúng tôi.”
[1] Sandro Botticelli (1444 hay 1445-1510), danh họa Ý.
Hôm thứ Tư, tôi tìm cách đón đường Lo được vài giây; em mặc áo choàng vải dày, quần soọc trắng lấm chấm xanh, đang lục lọi một cái hòm trên thềm đầu cầu thang. Tôi nói một điều gì đó ngộ nghĩnh nhằm tỏ ra thân thiện nhưng em chỉ khịt một tiếng mà không thèm nhìn tôi. Tuyệt vọng, Humbert-chết-nửa-người vụng về vỗ nhẹ một cái vào xương cụt em và em đánh hắn khá đau bằng một cải phom giày của Monsieur Haze quá cố. “Đồ chơi trò hai mặt,” em nói trong khi tôi vừa lê bước xuống cầu thang vừa xoa cánh tay, làm ra vẻ rất ăn năn. Em chẳng thèm xuống ăn tối với Hum và ma-măng: gội đầu rồi đi nằm với mớ tranh truyện lố bịch của mình. Và thứ Năm, bà Haze bình thản lái xe đưa em đến Trại Q.
Theo cách những tác giả lớn hơn tôi thường diễn đạt: “Hãy để bạn đọc tưởng tượng,” vân vân. Nghĩ đi nghĩ lại, tôi cũng nên cho những tưởng tượng đó một cú đá đít. Tôi biết mình đã đem lòng yêu Lolita mãi mãi; nhưng tôi cũng biết em sẽ chẳng mãi mãi là Lolita. Mồng một tháng Giêng tới, em sẽ mười ba tuổi. Trong khoảng hai năm nữa, em sẽ thôi không còn là một tiểu nữ thần và sẽ trở thành một “thiếu nữ”, rồi thành một “nữ sinh viên đại học” - điều gớm ghiếc tột đỉnh. Phó từ “mãi mãi” chỉ ứng với mối đam mê của riêng tôi, với Lolita vĩnh cửu như em được phản chiếu trong máu tôi. Cô bé Lolita mà chỏm xương cụt còn chưa phát triển, Lolita mà hôm nay tôi có thể sờ thấy và ngửi thấy, nghe thấy và nhìn thấy, Lolita có giọng nói the thé và mái tóc nâu đậm với những mảng lượn sóng và rủ xuống hai bên và những lọn xoăn tít đằng sau, và cái cổ nhâm nhấp mồ hôi, nóng hổi, và kho từ vựng bình dân nôm tục - “tởm”, “chúa sừng”, “cực”, “rồ”, ”cù lần” - Lolita ấy, Lolita của tôi mà Catullus [2] tội nghiệp sẽ mất vĩnh viễn. Vậy làm sao tôi có thể cam chịu không được thấy bóng em suốt hai tháng hè mất ngủ? Cả hai tháng trời trong quãng hai năm còn lại của thời kì tiểu nữ thần! Liệu tôi có nên cải trang thành một cô gái ủ ê lỗi thời, Tiểu thư Humberr-Sếu-Vườn, và dựng lều ngay ngoài rìa Trại Q. với hi vọng là các tiểu nữ thần tóc nâu của trại sẽ la lên: “Ta hãy thu nạp người đàn bà tị nạn có giọng trầm này đi” và kéo chị chàng Berthe au Grand Pied* (Chân To) rầu rĩ với nụ cười rụt rè vào nơi trú chân thôn dã của mình, xếp Berthe ngủ cùng với Dolores Haze.
[2] Gaius Valerius Catullus (khoảng 84-54 trước Công nguyên), nhà thơ trữ tình, gợi dục La Mã. Câu “Lolita ấy, Lolita của tôi của Humbert tựa như một âm hưởng của nỗi niềm Catullus khi gợi đến nàng Lesbia của mình.
Những giấc mơ vô công rồi nghề và vô bổ. Hai tháng của cái đẹp, hai tháng của yêu thương âu yếm sẽ bị phung phí mãi mãi mà tôi bất lực chẳng thể làm gì, tuyệt đối chẳng thể làm gì, mais rien* (không gì hết).
Tuy nhiên, cái ngày thứ Năm ấy cũng dành cho tôi một giọt mật ngọt hiếm hoi trong hồ lô của nó. Bà Haze phải lái xe đưa Lo đến trại từ sáng sớm. Vừa nghe thấy những tiếng láo nháo chuẩn bị khởi hành vọng lên, tôi liền lăn khỏi giường và ngó ra ngoài cửa sổ. Dưới bóng hàng dương, chiếc xe hơi đã nổ máy. Trên vỉa hè, Louise đứng khum tay che mắt như thể nhìn theo cô bé lữ hành đã lên đường trong nắng ban mai. Cử chỉ ấy tỏ ra quá sớm. “Nhanh lên!” bà Haze giục. Lolita của tôi đã vào xe và sắp sập cửa, lại xoay hạ kính cửa xuống để vẫy chào Louise và hàng cây dương (mà em sẽ không bao giờ gặp lại nữa), ngắt quãng chuyển động của định mệnh: em ngước nhìn lên - và lao vút trở vào nhà (bà Haze giận dữ gọi với theo). Một lát sau, tôi nghe thấy tiếng người yêu dấu của tôi chạy lên cầu thang gác. Tim tôi phình ra mạnh đến nỗi suýt xóa tiêu cả tôi. Tôi xốc vội chiếc quần ngủ lên, mở toang cửa phòng; cùng lúc ấy, Lolita tới trong bộ đồ ngày hội, giậm chân, thở hổn hển và đùng một cái, em đã ở trong vòng tay tôi, cái miệng ngây thơ tan chảy dưới sức ép hung bạo của cặp hàm đực đen tối, cục cưng phập phồng rạo rực của tôi! Ngay sau đó, tôi nghe thấy tiếng chân em - đầy sức sống, trinh nguyên - lách cách xuống cầu thang. Chuyển động của định mệnh lại tiếp tục. Cái cẳng chân vàng hoe lông tơ rụt vào, cửa xe sập mạnh - lại sập vào - và tài xế Haze xoay mạnh vô lăng, đôi môi đỏ như cao su dẹo dọ, cáu kỉnh phun ra những tiếng không ai nghe rõ, phóng vèo mang người thương của tôi đi, trong khi Miss Opposite già khọm, tàn phế, mà cả hai mẹ con Haze lẫn Louise đều không để ý thấy, vẫy theo một cách yếu ớt nhưng nhịp nhàng từ hàng hiên phủ đầy dây leo.
Chương 16
Lòng bàn tay tôi vẫn còn đầy chất ngà đậm đặc của Lolita - đầy cái cảm giác về thăn lưng tiền-dậy thì của em, về làn da nhẵn mịn như ngà qua chiếc áo mỏng mà tôi xoa lên xoa xuống trong khi ôm em trong tay. Tôi bước vào căn phòng lộn xộn của em, mở toang tủ quần áo và lục bới một đống đồ nhàu nhĩ đã từng chạm vào thân thể em. Đặc biệt, có một mảnh vải hồng vừa bẩn vừa rách, có mùi hăng hắc ở đường chỉ khâu. Tôi lấy nó bao quanh trái tim to tướng sung huyết của Humbert. Một mớ hỗn độn đến thắt lòng dâng đầy trong tôi - nhưng tôi phải bỏ lại những thứ này và vội vã lấy lại vẻ bình thản khi chợt nhận ra cái giọng êm như nhung của chị hầu gái khẽ gọi tôi từ cầu thang. Có một lá thư cho tôi, chị ta nói; và đáp lại lời cảm ơn như máy của tôi bằng một câu “không dám” nhã nhặn, Louise đôn hậu đặt vào bàn tay run rẩy của tôi một bì thư không dán tem và sạch lạ lùng.
Đây là một lời thú nhận: tôi yêu ông (bức thư mở đầu như vậy; và trong một khoảnh khắc bối rối, tôi lầm tưởng những dòng loằng ngoằng thác loạn này là chữ viết nguệch ngoạc của một nữ sinh). Chủ nhật vừa rồi, ở nhà thờ - ông thật tệ, không chịu đến xem những tranh kính ghép màu mới, tráng lệ của chúng tôi! - phải, mới Chủ nhật vừa rồi thôi, người thương của tôi ơi, khi tôi thỉnh Chúa xem nên làm như thế nào và đã được dạy là hãy hành xử như tôi đang làm lúc này đây. Ông thấy đấy, không còn cách nào khác. Tôi đã yêu ông ngay từ phút đầu gặp mặt. Tôi là một người đàn bà đam mê và cô đơn, và ông là mối tình của đời tôi.
Giờ đây, người thân yêu, thân yêu nhất của tôi, mon cher, cher monsieur* (ông thân yêu, rất thân yêu), ông đã đọc những lời này; giờ thì ông đã biết. Vậy thì xin ông hãy đóng gói hành lí và đi khỏi ngay lập tức. Đây là lệnh của bà chủ nhà. Tôi đang đuổi một người thuê nhà. Tôi đang tống cổ ông ra khỏi nhà đấy. Đi đi! Xéo đi!Départez!* (Đi đi) [1] Tôi sẽ về nhà vào khoảng giờ ăn tối, nếu tôi phóng một trăm ba muơi km/giờ [2] cả đi lẫn về và không gặp tai nạn (nhưng điều đó thì có quan trọng gì?), và tôi không muốn thấy ông ở trong nhà nữa. Xin ông, xin ông làm ơn đi ngay đi, ngay tức thì, thậm chí đừng đọc nốt bức thư dở hơi này. Đi đi. Vĩnh biệt.
[1] Bà Haze dùng sai từ tiếng Pháp, đáng lẽ phải là: Partez!
[2] Theo nguyên bản là tám mươi “mile”, chúng tôi chuyển sang hệ mét, quen thuộc hơn với độc giả Việt Nam.
Tình thế là rất giản đơn, chéri* (bạn thân yêu). Dĩ nhiên, tôi tuyệt đối biết chắc rằng tôi chẳng là gì đối với ông, chẳng là gì hết. Ôi, phải, ông thích trò chuyện với tôi (và giỡn cợt mụ đàn bà tội nghiệp là tôi đây), ông đã trở nên gắn bó với ngôi nhà thân thiện của chúng tôi, với những cuốn sách mà tôi yêu thích, với khu vườn xinh đẹp của chúng tôi, thậm chí với cả những thói quậy phá của Lo - song tôi chẳng là gì đối với ông. Đúng chứ? Đúng thế. Chẳng là bất cứ gì đối với ông. Nhưng nếu, sau khi đọc “lời thú tội” này của tôi, ông quyết định, theo cái thói lãng mạn đen tối kiểu châu Âu của ông, rằng tôi đủ hấp dẫn để khiến ông lợi dụng bức thư này mà ve vãn tôi, thì ông là một tên tội phạm – xấu xa hơn cả một kẻ bắt cóc hãm hiếp một đứa bé. Ông thấy đấy, chéri*. Nếu ông quyết định ở lại, nếu tôi thấy ông ở trong nhà (điều mà tôi biết sẽ không xảy ra và chính vì thế mà tôi mới có thể tiếp tục làm như thế), việc ông ở lại chỉ có nghĩa một điều: rằng ông muốn có tôi không kém gì tôi muốn có ông: như một nguời bạn trọn đời; và rằng ông sẵn sàng gắn kết đời ông với đời tôi mãi mãi và mãi mãi và làm một người cha cho đứa con gái nhỏ của tôi.
Hãy cho tôi xả hơi nói quàng xiên một chút xíu nữa, bạn thân yêu nhất, vì tôi biết lúc này ông đã xé lá thư này và vứt những mảnh của nó (không đọc được vào xoáy nước của bồn cầu. Bạn thân yêu nhất của tôi, mon très, très cher*, ông không thể hình dung nổi tôi đã xây dựng một vũ trụ yêu đương như thế nào vì ông trong cái tháng Sáu kì diệu này đâu! Tôi biết tính ông rất dè dặt, rất “Anh”, sự kín đáo truyền thống của Cựu Lục Địa nơi ông, ý thức lịch thiệp của ông có thể bị sốc bởi sự táo tợn của một người con gái Mĩ! Là người biết giấu những tình cảm mãnh liệt nhất của mình, hẳn ông nghĩ tôi là một con ngốc trơ trẽn nên mới mở banh trái tim bầm giập tội nghiệp của mình ra như thế này. Trong những năm qua, nhiều nỗi thất vọng đã đến với tôi. Ông Haze là một con người tuyệt vời, một tâm hồn cao quí, nhưng ông ấy hơn tôi những hai mươi tuổi và... nhưng thôi, ta đừng nói phiếm về chuyện đã qua. Bạn thân yêu nhất, trí tò mò của ông chắc sẽ được thỏa mãn nếu ông bỏ qua yêu cầu của tôi và đọc đến hết đoạn cuối cay đắng của bức thư này. Không sao. Hãy hủy nó và đi đi. Đừng quên để lại chìa khóa ở trên bàn trong phòng ông. Và một mảnh giấy ghi địa chỉ để tôi có thể hoàn trả mười hai đô la số dư tiền nhà cho đến hết tháng này. Tạm biệt. Hãy cầu nguyện cho tôi - nếu có khi nào ông cầu nguyện.
C. H.
Những gì tôi trình bày ở đây là những gì tôi nhớ được từ bức thư và những gì tôi nhớ được từ bức thư là nhớ nguyên văn từng lời từng chữ (kể cả thứ tiếng Pháp dễ sợ). Bức thư ít nhất dài gấp đôi thế. Tôi đã bỏ qua một đoạn dài rất trữ tình mà hồi ấy tôi đọc có phần nhảy cóc, nói về đứa em trai Lolita chết lúc hai tuổi khi em lên bốn, mà nếu còn sống, chắc sẽ được tôi rất cưng. Để xem tôi còn có thể nói thêm điều gì nữa nhỉ? À có. Cũng có thể cái cụm từ “xoáy nước của bồn cầu” (mà trên thực tế, cuối cùng, bức thư cũng đi đến chỗ đó) là phần đóng góp nôm tục của riêng tôi. Hình như bà ta xin tôi nhóm một ngọn lửa đặc biệt để hỏa táng nó.
Phản ứng đầu tiên của tôi là ghê tởm và co mình lại. Phản ứng thứ hai tựa như một bàn tay bè bạn vỗ vào vai, khuyên hãy bình tĩnh và nhẩn nha. Tôi nghe theo. Bứt ra khỏi trạng thái bàng hoàng, tôi thấy mình vẫn ở trong phòng của Lo. Một trang ảnh quảng cáo xé ra từ một họa báo in láng bóng được gắn vào tường phía trên giường, giữa khuôn mặt của một ca sĩ sến và hàng mi của một nữ minh tinh màn bạc. Trên trang quảng cáo là một anh chồng trẻ tóc đen với vẻ mệt mỏi trong cặp mắt Ailen; đó là người mẫu trình diễn kiểu áo choàng do Gì-Gì-Đó thiết kế, tay cầm một cái khay giống hình cây cầu của hãng Nọ-Kia, đựng hai suất điểm tâm. Lời chú thích của Đức Cha Thomas Morell [3] gọi gã là “anh hùng chinh phục”. Tân giai nhân bị chinh phục hoàn toàn (không thấy trong ảnh) chắc đang dựa vào chồng gối ngồi dậy để nhận suất điểm tâm của mình trên khay. Chẳng ai biết người bạn chung giường của nàng làm thế nào để chui dưới gầm cầu mà không mắc chuyện rắc rối phiền toái. Lo đã vẽ nghịch một mũi tên chỉ vào bộ mặt phờ phạc của gã người tình và ghi bằng chữ to: H. H. Mà quả thật, giống lạ lùng, tuy có chênh nhau mấy tuổi. Bên dưới là một tấm ảnh khác, cũng dạng quảng cáo tô màu. Một kịch tác gia lỗi lạc đang trịnh trọng hút một điếu Drome. Ông ta bao giờ cũng hút Drome. Hình này thì chỉ hao hao thôi. Dưới đó là cái giường trinh trắng của Lo, la liệt truyện tranh. Khung giường đã tróc men, để lộ những vết tròn tròn trên nền trắng. Sau khi chắc chắn là Louise đã đi khỏi, tôi nằm lên giường Lo và đọc lại bức thư.
[3] Thomas Morell (1703-1784), học giả cổ điển Anh, người viết ca khúc nổi tiếng “Hãy nhìn người anh hùng chinh phục tới” mở đầu bằng câu: “Hãy nhìn người anh hùng chinh phục tới. Rúc kèn và nổi trống lên”. Bài hát được nhiều tác giả danh tiếng sử dụng, đặc biệt là nhạc sĩ lớn George Frederic Handel (1685-1759) và đại văn hào James Joyce. Handel dùng nó trong hai vở oratorio Joshua và Judas Maccabeus. Joyce dẫn nó trong Ulysses để chỉ gã đàn ông quyến rũ Molly.
Chương 17
Thưa các quý ông trong bồi thẩm đoàn! Tôi không thể thề rằng vài rung động nào đó liên quan đến "chuyện trong lòng bàn tay" này — nếu tôi được phép phóng tác cách diễn đạt mới — đã không trôi ngang tâm trí tôi trước đây. Tâm trí tôi không giữ lại chúng theo bất cứ hình thái logic nào hoặc trong bất cứ mối liên hệ nào tới các sự kiện đặc biệt vẫn được ghi nhớ hoàn hảo; nhưng tôi không thể thề — xin nhắc lại — rằng tôi không bỡn cợt với chúng (bịa đại một cách diễn đạt nữa), trong mịt mờ suy tưởng, trong tăm tối đam mê. Có thể đã có những lúc — chắc hẳn đã có những lúc, nếu tôi hiểu Humbert của mình — khi tôi mang ra xem xét thật khách quan cái ý tưởng kết hôn với một góa phụ cưng cứng tuổi (giả dụ, Charlotte Haze) tứ cố vô thân trong thế giới xám ngoét bao la này, đơn thuần để chén đứa con gái của thị (Lo, Lola, Lolita). Tôi thậm chí chuẩn bị khai với kẻ tra tấn mình rằng, có thể một đôi lần tôi đã đưa ánh mắt lạnh lẽo của người định giá về phía đôi môi đỏ như san hô của Charlotte, mái tóc màu đồng và đường viền cổ áo trễ thấp đầy hiểm nguy của thị, và ang áng thử nhét thị vào một ảo mộng có vẻ hợp lý. Tôi thú nhận điều này dưới sự tra tấn. Tra tấn ảo, có lẽ vậy, nhưng thậm chí còn kinh khiếp hơn. Tôi ước mình có thể lan man kể cho quý vị nghe thêm về cái pavor nocturnes vẫn hành hạ tôi gớm ghiếc vào đêm, sau khi bị ám ảnh bởi thuật ngữ tình cờ nào đó trong những cuốn sách đọc bừa bãi thời niên thiếu, ví dụ như as peine forte et dure (Hẳn phải là Thiên Tài Hình Phạt mới phát minh ra được cái này!) hoặc những cụm từ đáng sợ, bí ẩn, gian trá như "chấn thương," "trường hợp chấn thương," và "khung cửa trên." Nhưng câu chuyện của tôi đã đủ thô vụng rồi.
Một lát sau, tôi hủy lá thư và quay về phòng riêng, ngẫm nghĩ, vò đầu bứt tai, làm dáng cái áo choàng màu tía của mình, rên rỉ qua hàm răng nghiến chặt và bất thình lình — bất thình lình, thưa các quý ông trong bồi thẩm đoàn, tôi cảm thấy nụ cười toe toét kiểu Dostoevsky bừng lên (xuyên qua chính cái nét nhăn nhó đang bóp méo đôi môi tôi) như vừng dương xa xăm và đáng sợ. Tôi hình dung (trong tình trạng tầm nhìn mới tinh hoàn hảo) tất cả những mơn trớn tùy tiện mà gã chồng của mẹ nàng sẽ có thể hoang toàng lên Lolita của gã. Tôi sẽ ghì chặt nàng vào người mình ba lần một ngày, hằng ngày. Mọi phiền muộn của tôi sẽ tan biến, tôi sẽ thành người khỏe mạnh. "Nâng niu ngươi trên gối dịu dàng và in nụ hôn người cha lên má ngươi mịn màng..." Humbert quả là đọc nhiều hiểu rộng!
Rồi sau đó, với tất cả sự cẩn trọng có thể, nhón trên đầu ngón chân tinh thần (theo cách diễn đạt ẩn dụ), tôi phù phép Charlotte thành người có thể là bạn đời. Ơn Chúa, tôi có khả năng ép mình bưng cho thị trái bưởi chùm bổ tằn tiện làm đôi ấy, bữa sáng không đường ấy.
Humbert Humbert toát mồ hôi trong luồng sáng trắng tàn nhẫn, bị những gã cớm đẫm mồ hôi la hét, giẫm đạp, giờ đã sẵn sàng "khai báo" (quel mot!) thêm, cứ như thể hắn lộn ngược lương tâm mình từ trong ra ngoài và bóc toạc cả lớp lót sâu kín nhất của nó. Tôi không trù tính cưới Charlotte đáng thương để thủ tiêu thị theo cách thức thô bỉ, ghê tởm và mạo hiểm nào đó, ví dụ như hại chết thị bằng năm viên clorua thủy ngân bỏ vào chỗ rượu sherry thị uống trước bữa ăn, hoặc bất cứ cách thức nào tương tự; nhưng ý tưởng liên quan tinh tế đến dược phẩm, đã leng keng trong cái đầu u u minh minh của tôi. Sao phải giới hạn mình vào những ve vuốt giấu giếm khiêm nhường mà tôi đã thử qua? Những ảo cảnh sắc dục khác tự phơi chúng ra trước tôi, đung đưa cười cợt. Tôi mường tượng mình pha liều thuốc ngủ cực mạnh cho cả mẹ cả con để mơn trớn cô con gái suốt đêm mà hoàn toàn không bị trừng phạt. Ngôi nhà vang tiếng Charlotte ngáy, trong khi Lolita hầu như không thở trong giấc ngủ của nàng, bất động như cô bé trong tranh, "Mẹ ơi, con thề là Kenny thậm chí chưa bao giờ chạm đến con." "Hoặc là con nói dối, Dolores Haze, hoặc có con dâm quỷ." Không, tôi sẽ không đi xa đến thế.
Humbert Tâm Quỷ đã mưu mô và mơ mộng như vậy đấy — và mặt trời rực đỏ của lòng khát khao và tính quả quyết (hai thứ đã tạo nên thế giới hữu sinh) lên mỗi lúc mỗi cao, trong khi trên dãy ban công liên kế nhau, một dãy những kẻ đàng điếm, nâng trên tay ly rượu lấp lánh, chúc tụng niềm hoan lạc vào các đêm đã qua và sắp đến. Rồi sau đó, nói một cách hoa mỹ, tôi đập nát chiếc ly, và liều lĩnh hình dung (vì lúc ấy tôi đã say mềm trong ảo cảnh đó và xem thường bản tính hòa nhã của mình) làm thế nào để cuối cùng tôi có thể dọa dẫm — không, từ này quá mạnh — gạ gẫm Haze lớn cho phép tôi bầu bạn với Haze bé bằng cách hăm he nhẹ nhàng Con Bồ Câu Lớn say tình đáng thương ấy là tôi sẽ bỏ đi nếu thị cố gắng ngăn cản tôi chơi đùa với đứa con ghẻ hợp pháp của mình. Nói ngắn gọn, trước Mời Chào Ấn Tượng như thế, trước viễn cảnh bao la muôn màu muôn vẻ như thế, tôi đã yếu mềm như Adam khi tiên duyệt lịch sử vùng Tiểu Á, hiện lên như ảo ảnh trong vườn táo của chàng.
Và bây giờ hãy ghi lại những lưu ý quan trọng sau đây: chàng nghệ sĩ trong tôi đã lấn át người đàn ông lịch thiệp. Cần rất nhiều nỗ lực ý chí để trong hồi ký này tôi tìm được cách căn chỉnh văn phong mình theo giọng văn cuốn nhật ký mà tôi đã viết vào những ngày cô Haze với tôi chỉ là một trở ngại. Tuy cuốn nhật ký ấy không còn nữa; nhưng tôi coi bổn phận nghệ thuật của mình là phải duy trì những ngữ điệu của nó, không quan trọng việc giờ đây tôi thấy những ngữ điệu ấy giả dối và thú tính đến thế nào. May mắn là câu chuyện của tôi đã đến điểm nút nơi tôi có thể ngưng phỉ báng Charlotte đáng thương với mục đích làm cho nó có vẻ là một hồi tưởng chân thực.
Muốn tha cho Charlotte đáng thương vài ba giờ hồi hộp trên con đường quanh co khúc khuỷu (và tránh được, biết đâu đấy, một vụ va chạm đối đầu sẽ làm tan tành những giấc mơ khác biệt của chúng tôi), tôi chu đáo thử liên lạc với thị bằng cách gọi đến trại, nhưng không gặp. Thị đã rời đi nửa tiếng trước rồi, và thay vì gặp thị, tôi gặp được Lo, tôi nói với nàng — run sợ và tràn đầy tự chủ đối với số phận — rằng tôi sẽ cưới mẹ nàng. Tôi phải nhắc lại câu nói hai lần vì có chuyện gì đó ngăn cản nàng tập trung vào lời tôi. "Hay đấy," nàng vừa cười vừa nói. "Khi nào cưới ạ? Chờ chút, con chó con — con chó con ở đây nó cứ kéo tất chân cháu. Nghe này —" nàng nói thêm là nàng nghĩ rằng nàng sẽ có rất nhiều thứ để chơi đùa... và khi gác điện thoại, tôi nhận ra rằng chỉ vài giờ ở cái trại đấy đã đủ để xóa sạch, bằng những ấn tượng mới, hình ảnh Humbert Humbert đẹp trai ra khỏi tâm trí Lolita bé bỏng. Nhưng giờ đây điều ấy còn ý nghĩa gì nữa? Cưới xong, chờ ít lâu cho phải phép, tôi sẽ đưa nàng về ngay. "Hoa cam vừa tàn trên mộ," như thi sĩ có lẽ sẽ ngâm nga. Nhưng tôi không phải thi sĩ. Tôi chỉ là người ghi chép hết sức tận tâm mà thôi.
Sau khi Louise đi, tôi lục lọi tủ lạnh, thấy nó thật vô cùng khổ hạnh, dạo bước xuống phố và mua những thức ăn béo bổ nhất có thể mua được. Tôi lấy thêm vài chai rượu ngon và hai hoặc ba thứ giàu vitamin. Tôi gần như chắc chắn là với trợ giúp của những xuân dược này cộng với sinh lực có sẵn của mình, tôi sẽ đẩy lui được bất cứ nỗi ngượng ngùng nào mà sự lạnh nhạt của tôi có thể mắc phải đúng vào lúc cần thế hiện cơn hứng tình mãnh liệt và nóng vội. Humbert khéo xoay xở cứ gợi đi gợi lại hình ảnh Charlotte như thể ngắm nghía thị trong hộp chiếu của trí tưởng tượng đàn ông. Thị ăn mặc chải chuốt và dáng đẹp, tôi có thể nói như vậy về thị, và thị như thể chị hai của Lolita của tôi — có lẽ tôi sẽ giữ được ý niệm này nếu tôi không mường tượng quá chân thực về cái hông nặng nề, hai đầu gối tròn ủng, bộ ngực chín nẫu, màu hồng thô kệch trên chỗ da cổ của thị ("thô kệch" bởi so sánh với lụa và mật ong) và tất cả những nét còn lại của nhân vật thảm hại và chán ngắt ấy: một quý bà đường bệ.
Mặt trời hoàn thành chuyến ngao du thường lệ vòng quanh ngôi nhà vào lúc mà chiều chín thành đêm. Tôi uống một ly rượu. Một ly nữa. Thêm một ly nữa. Rượu gin pha nước ép dứa, món cocktail ưa thích của tôi, luôn nhân đôi sinh lực tôi. Tôi quyết định làm mình bận rộn bằng cách dọn dẹp bãi cỏ không được chăm sóc của chúng tôi. Une petite attention. Nó mọc đầy cây bồ công anh, và con chó đáng ghét nào đó — tôi ghê tởm loài chó — đã làm ô uế những phiến đá phẳng nơi trước kia từng có cái đồng hồ mặt trời. Hầu hết hoa bồ công anh đã biến hình từ mặt trời thành mặt trăng. Rượu Gin cùng Lolita nhảy múa trong tôi, và tôi suýt nữa thì ngã nhào vào những chiếc ghế xếp mà tôi cố gắng dọn đi. Những con ngựa vằn đỏ như máu! Có tiếng ợ hơi kêu như tiếng vỗ tay — ít nhất là tiếng ợ hơi của tôi đã kêu như thế. Hàng rào cũ kỹ sau vườn ngăn cách chúng tôi khỏi thùng rác và những khóm tử đinh hương bên nhà hàng xóm; nhưng chẳng có gì giữa phần trước bãi cỏ (nơi cỏ mọc thoai thoải theo một bên nhà) và đường phố. Vì thế tôi có đủ khả năng để theo dõi (với nụ cười điệu đà của người sắp làm việc thiện) sự trở về của Charlotte: cái răng này phải được nhổ ngay lập tức. Trong lúc lảo đảo nhào tới trước với máy cắt cỏ đẩy tay, những mẩu cỏ vụn nhìn như đang líu ríu kêu trong ánh tà dương, tôi vẫn ngóng chừng ra quãng phố ngoại ô ấy. Nó lượn cong vào từ dưới mái vòm rợp bóng cây, rồi nhanh chóng lao về phía chúng tôi, dốc xuống, dốc xuống, khá đột ngột, chạy ngang ngôi nhà gạch phủ dây thường xuân của Bà Cô Đối Diện và bãi cỏ dốc cao (gọn gàng hơn nhiều so với bãi cỏ của chúng tôi) rồi biến mất sau cổng trước nhà chúng tôi, cái cổng mà tôi không thể nhìn thấy từ nơi tôi đang vui sướng ợ hơi và lao động. Đám bồ công anh đã héo rũ. Mùi nhựa cây nồng nặc quyện lẫn mùi dứa.
Hai cô bé, Marion và Mabel, mà gần đây tôi vẫn máy móc ngóng theo những lúc các bé đi qua đi lại (nhưng ai có thể thay thế được Lolita của tôi?) đang bước về phía đại lộ (phố Lawn của chúng tôi đổ xuống từ nơi đó), một bé dắt xe đạp, bé kia ăn từ cái túi giấy, cả hai hớn hở chuyện trò to hết cỡ. Leslie, thợ làm vườn kiêm tài xế của Bà Cô Đối Diện, một người da đen lực lưỡng rất dễ mến, nhe răng cười với tôi từ xa và lớn tiếng nhắc đi nhắc lại, khoa tay múa chân minh họa, rằng hôm nay tôi thật vô cùng sung mãn. Con chó ngu ngốc của tay hàng xóm phát tài nhờ buôn bán đồ đồng nát lao theo chiếc xe xanh — không phải xe Charlotte. Bé xinh hơn trong hai cô bé ấy (là Mabel, tôi nghĩ vậy), quần soọc, áo yếm buộc dây sau lưng, buộc cái chẳng đáng để buộc, tóc rực sáng — một nymphet, xin thề với Chúa! — chạy ngược xuống dốc phố, vò nát gói giấy của mình và bị che khuất khỏi tầm mắt con Dê Xanh Lục này bởi mặt tiền dinh thự ông bà Humbert. Chiếc ô tô nhào ra từ bóng lá trên đại lộ, kéo theo trên mui một thoáng bóng râm trước khi nó vụt trôi mất, bẻ cua phóng qua nhanh điên khùng, gã tài xế mặc áo len dài tay bám nóc xe bằng tay trái và con chó của tay đồng nát lao vun vút theo ngay cạnh. Tiếp đến là khoảng lặng tươi vui — và sau đó, cùng trái tim loạn nhịp trong lồng ngực, tôi chứng kiến sự quay về của chiếc Xe Xanh. Tôi nhìn nó lướt xuống dốc và biến mất sau góc nhà. Tôi thoáng thấy nét mặt thị nhìn nghiêng nhợt nhạt và điềm tĩnh. Tôi chợt nảy ra ý nghĩ rằng cho đến khi thị đi lên tầng trên, thị sẽ không biết là tôi đã bỏ đi hay chưa. Một phút sau, với nét mặt vô cùng đau khổ, thị nhìn xuống tôi từ cửa sổ phòng Lo. Tôi lao nhanh lên cầu thang, để kịp vào được phòng trước khi thị đi ra.
Bình luận facebook